"Anâsır-ı erbaa, eskimez bir tasnif. Hayat dört şeyle kaimdir:
⫸Birincisi sudur, toplumun suyu ulemâdır. En geniş anlamda, topluma bilgisiyle hizmet edenler; âlimler, fakihler, yazarlar, iktisatçılar, hekimler, şairler, müneccim ve mühendisler(dir), Nasıl her canlı sudan yaratılmışsa, toplum denen canlı da bunlardan hayat bulmaktadır.
⫸Toplumun ateş unsuru, savaşçı (muharip) sınıftır. Bunlar ülkenin iç ve dış güvenliğini sağlar. Muharip sınıfın görevini hakkıyla yerine getirmemesi veya üstüne vazife olmayan işlere girişmesi toplumun huzur ve sükûnunu alt üst eder.
⫸ Toplumun havası, tüccar kesimdir. Hayatın intizamını temin için tüccar, zaruri malları uzak diyarlardan getirip halkın istifadesine sunar.
⫸Tarımla uğraşanlar ise, toplumun toprağını teşkil eder. Bunlar halkın yiyeceğini, her türlü sebze ve meyve ihtiyacını temin ederler. Bunların çalışması diğer sınıfların çalışmasından daha ehemmiyetlidir."
(Kınalızade, Ali Efendi, Devlet ve Aile Ahlakı, İstanbul: Tercüman 1001 Eser Serisi: ts., 217.)
Sayfa 50
