Baran
@Baran48
"sabahları sökün eylerken
şafak güneşinin sıcaklığını iyi sakla
yine geleceğiz!"
366 okur puanı
Ocak 2018 tarihinde katıldı
Diyalektik bağlamda bilginin tarihselliği
Engels, “Marx’ın çalışmalarında” der; (...) sabit, ölçülüp biçilmiş, her yere her zaman uyan tanımlar bulmayı beklememeliyiz. Açıktır ki şeyler ve şeylerin arasındaki ilişkilerin sabit olmadığının; değiştiğinin düşünüldüğü yerlerde, şeylere ait zihinsel imgeler ve düşünceler de benzer şekilde değişime ve dönüşüme tabidir; katî tanımlarla kısaca açıklanamazlar; ancak, biçimlendikleri tarihsel ya da mantıksal süreçlerde geliştirilirler.
Sayfa 30
Kapitalist ülkeler yarışına geç katılan Almanya şansölyesi Bismarck, Batı Avrupa ülkeleri arasında ilk sosyal politika mevzuatını oluşturan liderdi. Sağlık, hastalık, yaşlılık vb. sigortası sistemini geliştirdiğine bakarak, Bismarck' ın yaptıkları 'ilerici' düzenlemeler sayılabilir miydi? Oysa, Bismarck bu tür uygulamalarla: a) İşçi sınıfını sosyalistlerden soyutlamak b) İşçi sınıfının desteğini alarak liberal burjuvazinin taleplerini püskürtmek, fakat hepsinden daha önemlisi; c) Bismarck, bir sosyal mevzuat oluşturup işçi sınıfının desteğini kazanarak, saldırgan dış politikası ve yaklaşan emperyalist savaş için, 'iç barışı' ve 'milli birliği' takviye etmek istiyordu.
'modernleşme' milyonlarca, hatta milyarlarca insan için yaşam araçlarından yoksun kalmak, geleneklerinden ve köklerinden kopmak, kendi kültürüne yabancılaşmak, açlığa, sefalete ve manevi aşağılanmaya maruz kalmak vb. anlamına gelebiliyor
Okur Takip Önerileri
sömürgedeki insanların sömürgecilere özenip, giyim-kuşam, yeme-içme, düşünce tarzlarını sömürgeci ülkedekine benzetmesi, onu taklit etmesi bir 'ilericilik' göstergesi sayılabilir mi? Bir ülkeyi 'modernleştiren' diktatör, bu yaptıklarından dolayı 'ilerici diktatör mü' sayılacaktır? Diktatörleri, biri ilerici diğeri gerici diye ayırmak 'isabetli midir' ... Aydın despot kavramı, itibar edilmesi gereken bir kavram mıdır? Aydın ve despot, diktatör ve ilerici kavramlarını yan yana getirip, bunlardan bir 'anlam bütünlüğü çıkarmak bilimsel kriterler karşısında bir değer taşır mı?
modernleşme kimin için ne anlama geliyor sorusu sorulmadığı sürece, kavram ve kafa karışıklığının önünü almak mümkün değildir. Bu durumda, sömürgeci-emperyalist devletlerin ünlü uygarlaştırıcı misyon retoriği de haklılık kazanır. Bir ülkedeki mekanik gelişmeler, örneğin fabrikalar kurulması (kimi maddi gelişmeler densin), okul ve öğrenci sayısının, çimento ve çelik üretiminin artması ilericilik sayılırsa ve başka bir kritere gönderme yapılmazsa, pekala sömürgecilik ve emperyalizmin ortaya çıkardığı sonuçlar da kolaylıkla ilerici sayılabilir. Bir toplumda etik-moral-tarihsel değerlere gönderme yapmayan bilimsel ve teknik birikimin artması, ilericilik sayılabilir mi? Eğer herhangi bir gelişme, insanların özgürlüğünü, insan kişiliğinin bağımsız gelişmesini, bireyin özerklik ve özgür eylem alanını genişletip, önünü açıyorsa, ancak orada gerçek anlamda ilerlemeden söz edilebilir
Sayfa 323