Çok eşlilik-Harem
İstanbul'da üç yıl süreyle kalan İngiliz asıllı Kolonel Charles White 1845 yılında yayınlanan Three Years in Constantinople (İstanbul'da üç yıl) adlı seyahatnamesinde, Osmanlı da çokeşlilik konusuna değinir:
Çok az ailede bir adamın birden fazla resmi nikâhlı eşi var. Çok az diyorum çünkü başkentte çokeşliliğin yüzde beş oranına bile
Sayfa 59Kitabı okudu
_Eğer birinin ruhunu görmek istiyorsanız, ona hayallerini sorun.
_İnsan doğasındaki en derin prensip, "takdir edilme" isteğidir.
_Alaycı tiplerin aslında acılarını gizlemeye çalıştığı gerçeği doğrudur.
_İnsanın dünyadaki durumu, kedinin kitaplıktaki durumu gibidir; görür ve duyar ama hiç bir şey anlayamaz.
_Yanlış anlayanlar tarafından
AHLÂK MESELESİ...
- " (...) Kant, ahlâk unsurunun değerini vurgularken, "genel bir kanun olmasını isteyebileceğin bir ilkeye göre davran" diye dile getirilen görüşünü ileri sürer.
Yine bu mevzuda, "bütün insanlığı kendinde ve başkalarında bir araç değil, bir gaye olarak görecek gibi davran" diyerek ahlâkın temel yapısını açıklığa kavuşturur. Bu küllî kanun olarak gündeme getirilen ahlâkın yanında muhtariyet ve hürriyet diye vurgulanan iki ilke-şiar daha vardır. Ahlâkın ihtiva ettiği ilkeler, tarih, devlet, hukuk gibi sahalarda da geçerlidir."
Sayfa 189 - İBDA YayınlarıKitabı okudu
"Ethics" kelimesi Yunanca "karakter" anlamına gelen "ethos" kelimesinden türetilmiştir. "Kültürel ethos" dendiği zaman, bir kültüre veya alt-kültüre ayırt edici özelliğini kazandıran ya da o kültürün özel niteliğini belirleyen hâkim değerlerin, fikirlerin ve ideallerin tümü anlaşılır. Biz ethos'a, ancak bir soyutlama yaparak ve ideal olanı arayıp bularak ulaşabiliriz. Ethos'tan türetilmiş ethics terimi de, özel anlamda ya da teknik bir terim olarak kullanıldığı zaman, ideal olana, soyut olana işaret eder. Ethics, değerlerin ve ahlâk kurallarının incelenerek ilkeler halinde ortaya konulması sonucunda oluşur. Bir anlamda bir ahlâk sistemi, bir ahlâk görüşü ya da anlayışıdır. Bu bakımdan, ethics toplumda yaygın olan ahlâk kurallarından daha özel, daha bireysel ve daha felsefîdir.
Bir Budist, bir Hıristiyan ya da bir Islâm ahlâkından veya belli bir tarikatın ahlâkından söz ettiğimiz zaman, burada kastedilen genel bir ahlâk değil, özel bir ahlâktır, bir ethics'tir. Bir iş ya da meslek ahlâkından, bir lonca ahlâkından ya da bir Ahî ahlâkından, bir hekimlik ahlâkından söz ettiğimiz zaman da, burada söz konusu olan yine ethics'tir. Bir kişiye ya da bir filozofa ait olan özel bir ahlâk görüşünden söz ettiğimiz zaman da yine ethics'ten söz etmiş oluruz. Bütün bu örneklerde söz konusu edilmiş olan ahlâk kuralları, belli bir fikrin, belli bir dünya görüşünün ya da belli bir felsefî görüşün uygulanması amacıyla orta ya konulmuş olan kurallardır.
Sayfa 37 - Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Hegel, ”Modern insanın sabah duasının gazete okumak olduğunu söyler.” Insanlığın modernlik öncesi toplumsal tinle, yaşadığı zamanla kurduğu irtibatın aracı ve hatta amacı da dindi. İnsanlar mabetlere giderek kendilerini bir toplumun, bir ruhun, bir tinselliğin parçası olarak görebilir, yaşamlarına bu kavramsallık üzerinden temel ilkeler, buyruklar
Bir birey kendi adına birtakım hak taleplerinde bulunduğu için, benzer başka talepleri tanımayı taahhüt eder ilkesi. Kantçı ahlâkın başlıca hamlesi bu ilkeyi akıl kavramına dahil etmektir. Böylece rasyonalite yalnızca verili amaçlara erişmek için en etkili araçları seçme meselesi değil, genel ve genelleştirilebilir ilkeler uyarınca hareket etme meselesi haline gelir.
