Bir kenti tanımanın en bildik yollarından biri de insanların orada nasıl çalıştığına, orada birbirlerini sevdiğine ve nasıl öldüğüne bakmaktır.
Bir hapsedilmişliği başka bir hapsedilmişlikle göstermek, gerçekte var olan
herhangi bir şeyle göstermek kadar mantığa uygundur.
Daniel de Foe
Sayfa 5Kitabı okuyacak
"Kim öğretti size bunları doktor?" diye sordu.
Yanıt hemen geldi:
"Sefalet."
Gitmekten mutlu değilim ama yeniden başlamak için mutlu olmak gerek.
Dünyadaki kötülük neredeyse her zaman cehaletten kaynaklanır ve eğer aydınlatılmamışsa, iyi niyet de kötülük kadar zarar verebilir.
Sayfa 119Kitabı okuyor
Bir savaş patladığında insanlar, "Uzun sürmez bu, çok aptalca!" derler. Ve kuşkusuz bir savaş çok aptalcadır, ancak bu onun uzun sürmesini engellemez. Budalalık hep direnir, insan hep kendisini düşünmese bunun farkına varabilirdi. Bu açıdan burada oturanlar da herkes gibiydi, kendilerini düşünüyorlardı; bir başka deyişle hümanisttiler; felaketlere inanmıyorlardı. Felaket insana yakışmaz, onun için felaket gerçekdışıdır, geçip gidecek kötü bir rüyadir, denir. Ancak her zaman da geçip gitmez, kötü rüyalar arasında insanlar geçip gider; önlemlerini almadığından da başta hümanistler gider.
Endişeli bir yüreğin en büyük arzusu, sevdiği kişiye sonsuza dek sahip olmak ya da ayrılık zamanı gelip çattığında, bu varlığın ancak buluşma günü gelince son bulacak düşsüz bir uykuya dalmasını sağlayabilmektir.
Ve ölünceye kadar çocukların işkenceden geçtiği şu yaradılışı reddedeceğim.
Bir kenti tanımanın en bildik yollarından biri de insanların orada nasıl çalıştığına,orada birbirlerini sevdiğine ve nasıl öldüğüne bakmaktır.
İnsanların vicdanıyla hesaplaştıkları saat olan akşamın bu saati, boşluktan başka sorgulayacak hiç bir şeyi olmayan tutsak ya da sürgün kişiye zor gelirdi. Onları kısa bir süre kendine bağlardı, sonra bu insanlar yeniden uyuşukluğun içine geri döner, vebanın dört duvarı arasında sıkışıp kalırdı.
Dünyanın düzeni ölümle sağlandığına göre belki de Tanrı için en iyisi ona inanmamak ve suskun suskun durduğu göğe gözlerimizi çevirmeksizin ölüme karşı tüm gücümüzle savaşmaktır.
Tanrısından onlara söz edecek cesareti kimse bulamıyordu. Kimsenin yüreğinde çok eski ve neşesiz bir umuttan başka bir şeye yer yoktu, insanların ölümü seçmesine engel olan ve yaşamak için duydukları basit bir saplantıdan başka bir şey olmayan şu umut vardı yalnızca yüreklerde.
Çünkü birisini gerçekten düşünmek, başka hiçbir şeyle, ne temizlik, ne uçan sinek, ne yemekler, ne kaşıntılar, hiçbir şeyle ilgilenmeden onu her dakika düşünmektir. Ama sinekler ve kaşıntılar hep vardır. İşte bu nedenle yaşamak zordur. Onlar bunu iyi bilirler.
“Tanrı’ya inanır mısınız doktor?”
Bu soru da doğallıkla sorulmuştu. Ama bu kez Rieux duraksadı.
“Hayır, ama ne ne demek bu? Bir gecenin içindeyim ve aydınlığı görmek istiyorum. Ben bu düşünceyi özgün bulmaktan vazgeçeli çok oluyor.”