Proust, okuru bir eylemin dinamiziminden yararlanarak sürüklemekten tümüyle vazgeçer, onu salt düşünme tavrı içinde tutar.
Dostoyevski'nin kitapları hemen her zaman uzun mu uzundur, oysa anlattığı olay genellikle kısacıktır. Kimi kez üç güne, hatta birkaç saate sığan bir olayı anlatması iki cilt tutar.
Dostoyevski romanları
O romanları okumuş olanlar, okuduktan sonra içlerinde beğeniyle karışık, acılı, tatsız, bulanık bir izlenim de kalmış olduğunu hatırlasınlar.
Dostoyevski
Dostoyevski romanlarının uyandırdığı ilgi, konularına veriliyor: Efendim eylemin gizemli dramatizmi, efendim kahramanların son haddinde sayrılıklı kişilikleri, efendim bizim tertemiz, açık seçik, çizgileri belirgin karakterlerimizden öylesine farklı olan o Slav ruhlarının keşmekeşli karmaşıklığı içindeki egzotizmi falan.
İnsanın yazgısı kendi insani yolunu yaşamaktır; şairin misyonu ise varolmayanı yaratmaktır.
Şair, insanın bittiği yerde başlar.
Nesneleri yaşayalım mı, yoksa seyir mi ede lim, bilemeyiz.
Görmek uzaktan yapılan bir eylemdir.
Bakış açıları muazzam
Piyango talihlisi de keyiflenir ama, onunki çok ayrı bir neşedir; belli bir "şeyden ötürü" neşelenmiştir. Sarhoşun neşesi gizemlidir, kendi içine kapalıdır, nereden geldiği bilinmez, hani derler ya, "temelsizdir".
Estetik zevk, zekice bir zevk olmalı. Çünkü zevklerin arasında kör olanlar da vardır, keskin görüşlü olanlar da.