Cedidizm
Meşhur Türk âlimi İsmail Gaspıralı'nın Kırım'da başlattığı usul-ü cedit okulları, daha sonraki dönemlerde, Türk dünyasındaki bütün reformculara isim babalığı yapmış ve onların kendilerini “cedit” olarak tanımlamalarını sağlamıştır. Eğitimde Arapça yerine Türkçe'nin kullanılmasını, dinî bilgilerle birlikte matematik, tarih,
Behbudi, Türkistanlı Ceditler için bir program önererek, bütün Müslümanların bir araya gelmeleri gerektiğini belirtiyordu. Yönetim tarafından kapatılan her gazete ve derginin yerini yenileri almaktaydı. Cedidizm hareketinin en aktif olduğu bölgelerden birisi de Buhara Emirliği'ydi. Abdurrauf Fitrat önderliğindeki Ceditler, Buhara emirinin tüm engellemelerine ve baskısına rağmen eğitim alanında olduğu kadar siyasi alanda da değişme ve gelişme sağlamak çabası içerisindeydiler.
Şatafatlı komünizmin insan biçen icraatları
"Halk düşmanı, diktatör Stalin, 1938-39 yıllarında Türkistan'da kendi milletleri uğruna hizmet etmeye uğraşan binlerce münevveri hayatlarından mahrum etti. Bazı çocuklar sabahleyin uykudan bir kalktılar ki, babaları yok. Çünkü gece yarısında KGB'nin adamları almış götürmüş. Zavallı anne sabah KGB idaresine koşuyor, rica ediyor, hapis sebebini
Halk düşmanı, diktatör Stalin, 1938-39 yıllarında Türkistan'da kendi milletleri uğruna hizmet etmeye uğraşan binlerce münevveri hayatlarından mahrum etti. Bazı çocuklar sabahleyin uykudan bir kalktılar ki, babaları yok. Çünkü gece yarısında KGB'nin adamları götürmüş. Zavallı anne sabah KGB idaresine koşuyor, rica ediyor, hapis sebebini soruyor.
"Ey Türkistan'ın mukaddes ocağı! Ben senin için doğdum, senin için yaşıyorum, senin için ölürüm" diyen Abdurrauf Fıtrat, gerçekten Türklük ve Türkistan için ölmüştür.
