Maksim Gorki - Ana
Bir haftadır iki günde bitireceğim kitabı bitiremiyordum, sonunda bitirdim. Gelelim kitaba; Maksim Gorki'nin bu kitabını devrimci düşünce ve devrimci mücadele olarak yorumlayabiliriz. Uyandırılmak istenen ana düşünce ise halkın kendi acılarına bakarak, nedenini inceleyerek biraz da cesaretle kendini savunabilecek onu ezenlere baş kaldırabilecek duruma gelebileceğidir. Fakat bu hiç kolay olmuyor. Bu düşünceyi aşılamak içinse bu yolda yoldaşlarıyla mücadele veren bir oğlu olan, kendine bir zarar gelmediği sürece (hatta bazen geldiğinde de) sesini çıkarmayan, hakkını arayamayan bir kadının, oğlunun ve çevresinin etkisiyle insanların acısını algılayan ve onları uyarmaya, uyandırmaya çalışan bir savaşçı haline gelmesi anlatılmaktadır.
"İnsan, onurlu bir kelimedir," diyor Maksim Gorki, yalancı ve olduğu yerde duran bir insanlık adına insana acımak yerine; saygı duymak, onun yaşamı yeniden biçimlendirme yeteneğine inanmak, onu buna yönlendirmek gerektiğini vurguluyor. Ona göre insan çevresini değiştirirken kendisi de değişirse, kaderini halkın kaderiyle birleştirir, onların özgürlük ve mutluluk uğruna mücadelesine katılırsa, yeniden doğar ve insan olur.