Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
İstibdat Dönemi:
Bazı kelimelerin kullanılması yasak edilmişti. Sansür memurları elde yazılı bir kural olmadığı halde bunları yazılardan çıkartıyorlardı. O dönemden kalma belgelerde şu kelimelerin çıkartıldığı belirtiliyor: Grev, suikast, ihtilâl, anarşi, sosyalizm, dinamo, dinamit, infilâk, kargaşa­lık, hal, (hükümdarın tahttan indirilmesi), kıtal, (vuruşma), Kanunu Esasî, hürriyet, vatan, müsavat (eşitlik), Bosna, Hersek, Makedonya, Girit, Kıb­rıs, Yıldız, büyük burun (Abdülhamid'in burnu büyük olduğu için bu keli­me yasak edilmişti), Murad (Sultan Murad anlamına gelebildiği için), is­tibdat, beynelmilel (uluslararası), veliaht, cumhuriyet, mebuslar, Ayan azası, bomba, Mithat Paşa, Kemal Bey, inkılâp, tahtakurusu, (yanlışlıkla «tahtı kurusun» diye okunabileceği için); kimya ile ilgili yazılarda 0 = AH gibi simgelerin kullanılması yasaktı, çünkü bunlar «Abdülhamid=sıfır» anlamına gelebilirdi; hasta (hasta adam, yani Osmanlı İmparatorluğu), kardeş (yani Sultan Murad), v.b.
Sayfa 38 - Gerçek Yayınevi, Yeniden Yazılmış İkinci Baskı: 1996Kitabı okudu
2. Abdülhamid ve İstibdat
2.Abdülhamid döneminde özgürlük yoktu, her şey yasaktı ama en ilginç yasaklardan biri, bazı kelimelerin kullanılmasının yasaklanmasıydı. Sansür memurları, gazeteler basılmadan önce provaları alıp ve yasak kelimeler varsa, yazılardan çıkartır, gazeteler daha sonra baskıya verilirdi. Önceki kuşağın ünlü gazetecilerinden Hıfzı Topuz “100 Soruda Türk Basın Tarihi” adlı kitabında, Sultan Abdülhamid'in sinirlerini bozan bu yasak kelimelerden örnekler veriyor: “Grev, suikast, ihtilal, anarşi, sosyalizm, dinamo, dinamiti, infilak, kargaşalık…… Padişahın tahtan indirilişini ifade eden kelime olan “Hal”, kıtal, kanuni esasi, hürriyet, vatan, müsavat (eşitlik), Bosna, Hersek, Makedonya, Girit, Kıbrıs, Yıldız, büyük burun (Abdülhamid'in burnu büyük olduğu için)… İstibdat, beynelmilel, veliaht, cumhuriyet, Ayan azası, bomba, Mithat Paşa, Kemal Bey, inkılap, tahtakurusu (yanlışlıkla tahtı kurusun diye okunabileceği için)… Kimya ile ilgili yazılarda (0=AH) gibi simgelerin kullanılması yasaktı. Çünkü bunlar (0=Abdül Hamid) anlamına gelebilirdi. Hasta (Batılılar Osmanlı İmparatorluğu'na Hasta Adam dedikleri için), kardeş (yani tahtan indirilen Sultan Murad)… Ve daha yüzlerce kelimenin kullanılması yasaktı ve yazarlar ve gazeteciler yazı yazmakta olağanüstü güçlük çekiyorlardı.”
Reklam
Çanakkale Ruhu Nedir?
Çanakkale, neresidir? Çanakkale, İstanbul, Ankara, Diyarbakır, Van, Kastamonu, Trabzon Konya, Adana, Antalya, İzmir, Tekirdağ, Kırklareli Sakarya, Kayseri… Kısacası tüm Türkiye’dir. Bosna, Kırcaali, Mekke, Yemen, Medine, Trablusgarp, Kahire, Bağdat, Şam, Halep Bağdat, Bosna’dır, Çanakkale ruhu: Cihad’dır, kavli ve fiili duadır, Çanakkale ruhu:
Osmanlı'da Basın Özgürlüğü
Yıldız Saray-ı Hümayunu Başkitabet Dairesi, 1 - Her şeyden önce Padişah’ın değerli sağlığına, ürünlerin du- rumuna, ticaretin ve sanayiin gelişmesini bildiren haberlere önce- lik verilmesi; 2- Millî Eğitim Bakanlığı’nm ahlâk açısından onaylamadığı hiçbir romanın veya yazı dizisiiıin yayınlanmaması; 3- Bir sayıda yaymlanamayacak kadar uzun edebî
Sayfa 55 - Remzi Kitabevi 1.Baskı
Bazı kelimelerin kullanılması yasak edilmişti. Sansür memurları elde yazılı bir kural olmadığı halde bunları yazılardan çıkartıyorlardı. O dönemden kalma belgelerde şu kelimelerin çıkartıldığı belirtiliyor: Grev, suikast, ihtilâl, anarşi, sosyalizm, dinamo, dinamit, infilâk, kargaşa­lık, hal, (hükümdarın tahttan indirilmesi), kıtal, (vuruşma), Kanunu Esasî, hürriyet, vatan, müsavat (eşitlik), Bosna, Hersek, Makedonya, Girit, Kıb­rıs, Yıldız, büyük burun (Abdülhamid'in burnu büyük olduğu için bu keli­me yasak edilmişti), Murad (Sultan Murad anlamına gelebildiği için), is­tibdat, beynelmilel (uluslararası), veliaht, cumhuriyet, mebuslar, Ayan azası, bomba, M ithar Paşa, Kemal Bey, inkılâp, tahtakurusu, (yanlışlıkla «tahtı kurusun» diye okunabileceği için); kimya ile ilgili yazılarda 0 = AH gibi simgelerin kullanılması yasaktı, çünkü bunlar «Abdülhamid=sıfır» anlamına gelebilirdi; hasta (hasta adam, yani Osmanlı İmparatorluğu), kardeş (yani Sultan Murad), v.b.
Sayfa 38 - İstibdat döneminde sansür
Bir zamanlar Viyana kapılarına dayanan Osmanlı İmparatorluğu'na gelince, 19. yüzyıl boyunca emperyalizmin saldırılarına hedef olmuş, Balkanlar'da ve doğu sınırlarında toprak kaybına uğramış, Kıbrıs, Tunus ve Bosna Hersek'i kaybetmişti. 1876'dan 1918'e dek tahtta kalan ll. Abdülhamit ilkin Kanun-ı Esasi'yi (anayasa) ilan ettirmiş, seçim yaptırıp Mebusan Meclisi'ni toplamış ama çok geçmeden de kapatmıştı. Koyu bir baskı dönemi başlamış, basına ağır bir sansür getirilmiş, kimi sözcüklerin bile, örneğin Kıbrıs, Murat, vatan, dinamit, hürriyet, sosyalizm vb sözcüklerinin kullanımı yasaklanmıştı. Ziya Paşa'nın, Namık Kemal'in kitaplarının yanı sıra Cevdet Paşa'nın Kısas-ı Enbiya'sı (Peygamberler Tarihi) da yasaklanmıştı. Hammer, Hugo, Zola, Shakespeare, Lamartine'in de aralarında bulunduğu birçok yazara da yayın yasağı getirilmişti. Osmanlı İmparatorluğu dışında yeniliklerin, buluşların birbirini izlediği Avrupa'da, 20. yüzyıla geçişi vurgulayacak büyük bir eksiklik vardı yine de. Bu boşluğu Louis ve Auguste Lumiere adlı iki kardeş dolduracaktı.
Reklam
"0 = AH" favorim :D
O dönemden kalma belgelerde şu kelimelerin çıkartıldığı belirtiliyor: Grev, suikast, ihtilâl, anarşi, sosyalizm, dinamo, dinamit, infilâk, kargaşa­lık, hal, (hükümdarın tahttan indirilmesi), kıtal, (vuruşma), Kanunu Esasî, hürriyet, vatan, müsavat (eşitlik), Bosna, Hersek, Makedonya, Girit, Kıb­rıs, Yıldız, büyük burun (Abdülhamid'in burnu büyük olduğu için bu keli­me yasak edilmişti), Murad (Sultan Murad anlamına gelebildiği için), is­tibdat, beynelmilel (uluslararası), veliaht, cumhuriyet, mebuslar, Ayan azası, bomba, Mithat Paşa, Kemal Bey, inkılâp, tahtakurusu, (yanlışlıkla «tahtı kurusun» diye okunabileceği için); kimya ile ilgili yazılarda 0 = AH gibi simgelerin kullanılması yasaktı, çünkü bunlar «Abdülhamid=sıfır» anlamına gelebilirdi; hasta (hasta adam, yani Osmanlı İmparatorluğu), kardeş (yani Sultan Murad), vb.
Sayfa 38 - Istibdatta hangi sözler yasaklanmıştı?Kitabı okudu
Osman Gazi’nin Fatih’e Devrettiği Bayrak Osmanlı Devleti’nin banisi Osmanoğulları sülalesi, Oğuz Türklerinin Kayı boyuna mensuptur. Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı I. Alâeddin Keykubad devrinde (1220–1237), Ertuğrul Gazi önderliğinde Orta Asya’dan Anadolu’ya gelen Kayılar, Anadolu Selçuklu Devleti’ne yaptıkları hizmetlere karşılık olarak,
16 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.