İdeolojiler, siyaset dünyasının haritalarıdır. Haritasız denize açılınır mı? Ama harita, tehlikeli bir yolculukta tek kılavuz olamaz. Pusulaya da ihtiyaç var. Pusula: şuur. Tarih şuuru, milliyet şuuru, kişilik şuuru. İdeolojilerin peşine takılanlar pusulasızdırlar. Gemi ya kayalara çarptı, ya bataklığa saplandı. İdeolojilerin ışığına göz yumanları sloganlar yönetir.