Devlet sana hizmet eden değil, sana hükmeden bir canavara dönüştükçe; bürokrasi ganimetten kendine düşen kırıntıları afiyetle midesine indirdikçe; seni, beni, ötekini tebaası sayıyor.
Sayfa 10Kitabı okudu
Bir Delinin Anı Defteri - Palto - Burun - Petersburg Öyküleri ve FaytonNikolay Gogol · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 201955,9bin okunma
“Çağdaşlaşma, karanlık, kaypak, rezil bir kavram. Rezil, çünkü tehlikesiz, masum, tarafsız bir görünüşü var. Çağdaşlaşmanın kıstası ne? Hippilik mi, bürokrasi mi, atom bombası imal etme gücü mü… Çağdaşlaşmak, elbette ki Avrupalılaşmaktır. Avrupalılaşmak, yani yok olmak. Avrupa bizi çağdaş ilan etti, Avrupa, daha doğrusu onun yerli simsarları. Zira, apayrı bir medeniyetin çocuklarıyız, düşman bir medeniyetin, bambaşka ölçüleri olan, çok daha eski, çok daha asil, çok daha insanca bir medeniyetin. İki yüzyıldır bir “anakronizm”in utancı içindeyiz, sözümona bir anakronizm. Bu ‘çağdışı’ ithamı, ithamların en alçakçası ve en abesi. Haykıramadık ki, aynı çağda muhtelif çağlar vardır. Çağdaşlık, neden Hıristiyan ve kapitalist Batı’nın abeslerine perestiş olsun? Fâni ve mahallî abesler. Bu, kendi derisinden çıkmak, kendi tarihine ihanet etmek ve köleliğe peşin peşin razı olmak değil midir? Çağdaşlık masalı, bir ihraç metaı Batı için, kokain gibi, LSD gibi, frengi gibi. Şuuru felce uğratan bir zehir. Çağdaşlaşmanın halk vicdanında adı asrileşmektir, asrîleşmek yani maskaralaşmak, gavurlaşmak.”
Daha önce olduğu gibi bu yüzyılda da kraliçeler ve prensesler yeni burjuva ahlakına karşı koydular ve hükümdarlık rollerini yer yer krallardan da başarılı şekilde yerine getirdiler. Örneğin İskoçya'yı krallığına bağlayan İngiltere Kraliçesi Anne, 1762'den 1796'ya değin ülkesini yöneten Çariçe II.Katerina gibi. Büyük Katerina daha önce değinilen 16. yüzyıl kraliçeleri (Kastilyalı lsabella, Elisabeth Tudor) kadar kararlı bir biçimde feodallerle mücadele etti, ülkesini modernleştirmek için kendine sadık bir bürokrasi kurdu.
Halk "bürokrasinin kötülüklerinden" ne kadar yakınırsa yakınsın, bir an için bile sürekli idari işin, dairede/büroda çalışan resmi memurlar dışında herhangi bir yoldan yerine getirilebileceğini sanmak, bir illüzyondan ibarettir.
Sayfa 64
