Ölüm törenleri, yokoluş fikrinin yarattığı travmayı yansıtır, dağıtır ve kovalar. Cenaze merasimleri, bilinen bütün sapiens toplumlarında, hem bir krizi hem de krizin aşılmasını; bir yandan buhran ve kaygıyı; öte yandan ümidi ve teselliyi ifade eder.
Sayfa 89Kitabı okudu
Kül Tegin'in Ölümü ve Cenaze Töreni
731 yılına geldiğinde ll. Gök Türk Devleti büyük bir kahramanını kaybetti. Bilge'nin kardeşi Kül Tegin vefat etmişti. Onun ölümü ağabeyi Bilge'yi derinden etkilemişti. Bu yüzden, onun adına diktirdiği kitabesinde, "Kardeşim Kül Tegin vefat etti. Kendim yas tuttum. Gören gözlerim görmez gibi, esen aklım esmez gibi oldu. Kendim düşünceye daldım. Zaman Tanrısı buyurunca insanoğlu hep ölümlü yaratılmış. Öyle düşündüm, gözlerimden yaş gelse engel olarak, gönülden feryat gelse geri çevirerek yas tuttum. Çok yas tuttum. İki şad başta olmaküzere kardeşlerimin, oğullarımın, beylerimin ve halkımın gözleri, kaşları berbat olacak" deyip düşündüm diyerek üzüntüsünü belirtmektedir.
Geçmiş adeta koca bir mezarlık gibidir. Geçmiş mezarlığına sığmayan cenaze yoktur. Dünyadaki bütün insanların bütün ölmüş gezegenler galaksiler.... Bir dakika önceki bütün kainat o mezarlığa rahatlıkla sığar.
Sayfa 176Kitabı okudu
Canlı cenaze gibi dolaşıp duruyordu ortalıkta.
Sayfa 101Kitabı okudu
Ölümden sonra ardınızdan kalan...
~•~
Cenaze töreni, dua faslı, yas yemeği…
~•~
Melikşah'ın Cenazesi
... Ama bu oyun çok süremez, tahnit edilmemiş bir ceset, yaşayanlar arasında kalırsa çürümesi varlığını ele verirdi. Terken cesetten kurtulma yolunu seçti. Böylece "çok muhterem Sultan, büyük Şehinşah, Şark'ın ve Garp'ın meliki, İslam'ın ve Müslümanların temel direği, cihanın ve dinin gururu, fetihlerin babası, Halife'nin tek dayanağı" gece vakti, kimseler görmeden, pazardan mal kaçırır gibi bir yol kenarına gömülüverdi. Mezarı bir daha asla bulunamadı. Vakanüvisler, "Bu kadar güçlü bir hükümdarın cenaze namazı kılınmadan, Fatihası okunmadan, cesedine kapanıp ağlanılmadan, dövünülmeden ölüp gitmesi görülmüş, işitilmiş şey değildi" dediler.
Sayfa 138 - Yapı Kredi Yayınları, 65. Baskı. Çev: Ali BerktayKitabı okudu
