Aşçı vd tiratın tamamı
Bilge Süleyman'ı gördünüz
Gördünüz sonunu.
Her şey apaçıktı ona.
Doğduğu güne lanet okudu
Ve baktı her şey boştu, saçma
Süleyman bilgeydi, uluydu!
Bu güzel destanın belirttiği gibi dünyada bütün erdemler tehli kelidir. Onun İçin biz erdem yerine rahat bir hayat, iyi bir kah valtı, sıcak bir çorba daha makbule geçer diyoruz. Örneğin, be nim hiçbir şeyim yok, ama olsun isterim. Askerim, yiğittim, ama ne işe yaradı ki bütün o savaşlardaki yiğitlik? Hiç! Aç kaldım. Keşke muhallebi çocuğu gibi evde otursaydım. Nedeni mi?
RAHİP
Tanrının değirmenleri yavaş öğütür.
Rahip
"Şeytanla sofraya oturacak adamın kaşığı uzun olmalı".
CESARET ANA
Dil uzattırmam savaşa. Neymiş? Zayıflan silip süpürürmüş. Onların hali barışta da perişan değil mi? Erbabı için savaş nimettir, nimet.
Cesaret Ana
Aslında erkeklerin beğendiklerinin kaderi, en kötüsüdür. Onları, perişan oluncaya kadar beraberlerinde sürüklerler. İstediklerini hayatta bırakırlar. Yüzleri onca güzel olanları görmüştüm, ama kısa zamanda ayru yüzler bir kurtu bile korku tacak hale geldi. Kadınlar, başlarına bir şey gelmesinden korkmadan bir ağacın arkasına bile gidemezler.. Kadınların ta lihi ağaçlarınınkine benzer. Düzgünlerini kereste yaparlar. Biçimsizleriyse oldukları yerde keyif çatarlar...
CESARET ANA
Yoksulların cesarete ihtiyaçları vardır. Neden? Çünkü onlar partiyi baştan kaybetmişlerdi de ondan. Onların durumunda biri için sabah erken kalkmak bile cesaret ister, ya da savaş zamanı saban sürmek kolay mıdır? Hatta çocuk doğurmaları bile onların cesur olduğunu gösterir, çünkü hiç bir umutları yoktur bu dünyadan. Birbirlerinin boğazına sarılıp, birbirlerinin analarını bellerler, ama birbirlerinin yüzüne bakabilmek için tabii cesaret gerekir. Sonra imparatorlara ve papalara tahammül ederler ki, bu olağanüstü cesaret ister, çünkü bu adamlar onların kanına girer.
YAZICI
Sürekli olarak barışsız yaşanmaz ki.
RAHİP
Bence savaşta bile barış var, yani küçük barış adacıkları var savaşta. Çünkü, savaş her ihtiyaca cevap verir, hatta barışınkilere bile. Bunun önlemi alınmıştır. Eğer barışın ihtiyaçlarına cevap vermezse sürüp gidemez savaş. Aynen sıkı bir barışta olduğu gibi, savaşın ortasında da bir güzel sıçabilirsin. İki mu harebe arasında her zaman bir bira içecek kadar zaman vardır. Hatta bombardıman sırasında bile, siperin bir köşesine kıvrılıp şöyle koluna yaslanıp biraz kestirebilirsin. Tabİİ bir taarruz sırasın da kâğıt oynayamazsın, ama ona bakarsan barışta tarlanı sürerken de oynayamazsın. Zafer kazanılınca belki buna zamanın olur. Bacağın kopabilir savaşta, başlangıçta danalar gibi böğürürşün, sanki bir şey olmuş gibi. Sonra aradan zaman geçer, iki tek atar sakinleşirsin. Çekirge gibi seke seke gezmeye alışırsın ve savaş, öncesinden daha kötü gözükmez gözüne. Ayrıca mesela, katliamın bütün hızıyla sürdüğü bir sırada yararlı bir iş yapabilirsin; bir samanlık veya benzeri bir yerde gizlenip neslini çoğaltacak zevkli bir İş yapabilirsin. Bu karmaşanın İçinde or taya saçhğm döller senin adına savaşı sürdürebilir. Savaş her zaman bir çıkar yol bulur. Öyleyse neden bitmek zorunda olsun?
Rahip
...
Ve kendi çarmıhını
Kendisi taşıdı.
Kattrin'e
Çalmak ha? O para için kendini harcıyor, bunu anlıyorum. Sen ise bunu, sırf eğlence için bedavaya yap mak istiyorsun. Kaç defa söyledim, barışı bekleyeceksin diye! Askerlerle olmaz, kırıştırmak için barışı bekle.
CESARET ANA Kim yenildi? Kodamanların yenilgisi başka, aşağıdakilerin yenilgisi başkadır. Hiç uymaz birbirine. Hatta bazan yenilgi aşağıdakiler için zafer bile sayılır; yitirilen tek şey onurdur. ..... Genel olarak diyebilirim ki, yenilgi ve zafer bizim gibi sıradan insanlara pahalıya patlar. Bizim için en iyisi politikanın batağa batmasıdır.
Dilsiz Kattrin'e
Cesaret Ana
...
Şükret ki dilsizsin. Tükürdüğünü yalamak zorunda değilsin ya da gerçeği söylediğin için dilini ısırmak zorunda değilsin. Dilsizlik, Tanrının bir lütfudur.
CESARET ANA
...sen sen ol her erdemin ardında bir bityeniği ara.
AŞÇI
Bense bir büyüklük var sanırdım.
CESARET ANA
Hayır, hayır, bir bityeniği vardır. Bak mesela, bir komutan ya da bir kral aptal olur, adamlarını da bok yoluna sürüklerse tabii onların cesur olmalarını ister. Eh cesaret bir meziyettir. Cimri ve askeri azsa, her bir erin Herkül olmasını ister. Eğer vurdumduymaz ise, hiçbir şeyi takmıyorsa, askerlerin yılan gibi kurnaz olmaları gerekir, yoksa işleri bitiktir. Çok fazla şey istemiyorsa, askerlerin sadakata epey ihtiyacı vardır. Görüyorsun ya, iyi bir kralı ya da iyi bir komutanı olan iyi bir ülkenin ihtiyacı olmayan erdemler. İyi bir ülkede erdemler gereksizdir. Herkes alelade, orta zekâlı, hatta korkak da olabilir.
ÇAVUŞ
Eğer istekliysen savaşın sırtından yaşamaya
Payını vermek zorundasın ona da.
Çavuş'a
CESARET ANA
Peki ya doğruysa? Ya yüzünden kaderini okuyabiIiyorsam? Ya izne çıkmış bir cesede benziyorsan?
ÇAVUŞ
... Barış demek, düzensizlik, başıboşluk demektir; oysa düzeni ancak savaş sağlar. Tohuma kaçıyor insanlık barışta.