Son 200 yıldır aynı soru, neden Müslümanlar geride kaldı, neden Avrupa /Hristiyan ülkeleri ileri gitti, buna verilen cevaplar az buçuk belli olmakla beraber, asıl mesele şu, islam alemi garip bir narsistlik içinde batının bütün değerlerini bilmeden, anlamadan aşağılama veya biz zaten geride kalmaya mahkumuz diyip aşağılık kompleksi içerisinde olmaya devam ediyor,, batıyı anlamaya çalışmak yerine bilgiyi, batı kültürünü İslamileştirmeye çalışan İslamcılar, tepeden inme devrimler ile zoraki uygarlaşmaya çalışan kemalistler, kökenini, kültürünü aşağılayıp batıyı Tanrılaştıranlar vs vs gibi birçok medenileşme serencamı içerisinde en tehlikelisi kendini, toplumunu, coğrafyasını, tarihini aşamayan sözde aydınlar arasında. kalmış avam ve onların taşralıkları üzerine çok şey yazılabilir...