Yani Çörçil'in hatırlarında belirttiği gibi:
"Türkler öyle bir savunmaya girişmişlerdi ki, canlarını veriyorlar, ama vatan topraklarından bir karış yer bile vermiyorlar."
Mustafa Kemal bu sorulara şöyle cevap verir:
"— Ancak hür fikirli insanlardır ki vatanlarına faydalı olabilirler. Onlardır ki vatanlarını kurtarıp muhafaza etmek kudretine malik olurlar..."
Mustafa Kemal'in daha ilk adımda bu sert gerçeklerle karşılaşması onun için üzücü olduğu kadar da düşündürücü ve uyarıcı da oldu. Bir defa daha karar verdi ki, günün değil, yarının adamı olmak lâzımdır.