Et, tu Brute? (Sen de mi Brütüs)
§
"Bu söz Brütüs'ün kendisinden daha ünlüdür; birçok insan Brütüs ismini sadece bu cümle ile bilmektedir."
§
ŞRG ilavesi :
Sanatın gücü burada başlıyor, ihanete şahit her kişi bilir ki. Bu sözler kırılganlık ve çaresizlik duygularını çağırır ruhlarımıza tesir eder.
Et tu, Brute?
Birer uşak gibi yaşıyorsak, sevgili Brutus,
Kabahat yıldızlarımızda değil, kendimizde.
Hata, Sevgili Brutus, bizde değil; aldığımız pekiştireçlerde!
William Shakespeare
Sen de mi Brütüs?
Tarihte Shakespeare’den bir çok ünlü yazarın kullandığı tarihi olayın özeti; İHANET...
Geçelim detaylarına;
Brütüs, Roma’nın ünlü diktatörü Sezar’ın evlatlığıdır... Brütüs Sezar’a karşı çıkanlarla birlikte olur ve onu ortadan kaldırmak için suikast planları yapılır. Senatoya ayak basan imparator, senato üyelerinin bıçak darbelerine (bazı kaynaklar hançer) maruz kalır. Hikayeye göre son bıçak (hançer) darbesini ise Brütüs vurur... Bunu gören Sezar, “Et tu Brütüs” yani “Sen de mi Brütüs” der.
Tarihe göre Sezar haklı, Brütüs ise haindir.
Halkın Sezar’ın ölümü nedeniyle mutlu olacağı sanılır ama aksi yaşanır... Halk Sezar’ın katillerinin öldürülmesini ister. Brütüs, Sezar'ı bıçakladıktan sonra Roma halkına bunu Roma'nın özgürlüğü için yaptığını anlatır. Kısa süre sonra da yakalanacağını anladığı için intihar eder.
Sezar’ın son sözlerinin ne olduğu kesin olarak bilinmiyor. Genellikle en bilinen versiyonu Latince bir deyiş olan “Et tu, Brute?” (Sen de mi, Brutus?) şeklindedir ve bu deyiş tarihçilerden ziyade Shakespeare’in “Julius Caesar” adlı oyunundan alıntıdır. Romalı tarihçi Suetonius, Sezar’ın son sözlerinin Yunanca bir deyim olan “Kai su, teknon?” (Sen de mi çocuğum?) olduğunu iddia eder. Diğer taraftan Plutarkhos, Sezar’ın hiçbir şey söylemediğini ve suikastçilerin arasında Brutus’u gördüğünde togasını başının üstüne çektiğini aktarır.
Et tu brutus
Sen de mi brütüs,
Hayatı yeniden başlatamayız
Brütüs leri ayıklamamiz da mümkün değil
Eğer SEZAR isek HANÇERLENECEGIZ,
Birazcık sessiz olalım ve son damla da düşsun toprağa