İstanbul Erkek Lisesi’nden bir delikanlı, Nazım’ın şiirlerini defterine yazdığı için tutuklanır. Genç öğrenci Rıfat Ilgaz’la aynı koğuşa düşer. Bir gece geç saatlerde hapisanedeki herkesi uyandırıp bahçeye çıkarırlar. “Ne oldu?” demeye kalmadan kocaman bir zincir çıkar ortaya. Üstünde de sağlı sollu kelepçeler. Lise öğrencisi, Rıfat Ilgaz’la karşılıklı kelepçelenir bu defa. Büyük usta o kapkara geceyi şöyle yazar: “Bugün de vaktinde çıktı gazeteler / Geçti ilk sayfalara Beşiktaş cinayeti / Ismarlama yazıları üstad kalemlerin / Taksim’deki ziyaretten resimler / Çeyrek saat uzaktasın çok değil / O meşhur Babıâli’den / Tek satır yok sayfalarda / Bu zincirleme tutsaklık üstüne.” ( Ne çok anıştırıyor günümüzü!) Rıfat Ilgaz’ın edebiyata vurulduğu yıllar, belalı yıllardı. Dünya Hitler’le boğuşurken memlekette de deyim yerindeyse ırkçı bir saldırganlıkla, tamamlanamamış cumhuriyet projesinin var olan kazanımları bir bir ortadan kaldırılmaya çalışılmaktaydı. Aydınların sürülmesi, hapisanelere konulması ise cabası… Bu nedenle bir bakıma onların kuşağı, savaş kuşağıydı. Bilmezdi elde silah dövüşmeyi. Ama düzenin pisliklerini duyumsayan bir anlayıştan geliyorlardı. Tevfik Fikret geleneğini sürdüren çağdaş hümanist bir yaklaşımla yakın çevre ilişkilerinin yarattığı duyarlılıkları kaleme alıyorlardı. Belki Nazım etkisi, Nazım’ın onların omuzlarına bıraktığı yüktendi. Bu nedenle onun şiirlerini okuyarak bile cezaevine girmeyi göze alan bir anlayışın izini sürdürüyor, böyle böyle büyük yaratılarına koşuyorlardı. Bu zaman aralığında Ilgaz, kendi kişiliğini de yazdıklarına ekleyerek kolunu makinaya kaptıran bir işçinin dramını, “Alişim”i yazdı: “Sağ yanın yastık ister Alişim/ Sol yanın sevdiğini/ Kızlar da emektar sazın gibi / çifte kol ister saracak” Kentin göbeğinde yaşayan yoksul insanların günlük yaşamlarından izler, lirik bir anlatımla bütünleşiverdi onun yazdıklarında. Çok geçmeden de “Sınıf” kitabının kendi deyimiyle “mimli ozanı” oluverdi. Siyasal iktidar ona 142. maddeyi uygulamış, kitaplarını toplatmış, öğretmenlikten de atmıştı. Ilgaz tam bir aydın olarak elbette yılmadı. Yazmaya devam etti, kitapları da toplatılmaya… Hayatını dergicilikle kazanmak için adım attı. Sabahattin Ali ve Aziz Nesin’le birlikte çıkarttığı dergiler bugün bile hâlâ etkisini sürdüren süreli yayınlar arasına girdi: Marko Paşa… Süreç içinde ad değiştirerek Malum Paşa’dan Yedisekiz Paşa’ya kadar dönüştü. Bize armağan olarak Pijamalılar’dan Karartma Geceleri’ne, Yıldız Karayel’den Hababam Sınıfı’na kadar bir sürü roman, yüzlerce öykü kitabı bıraktı.

Fedailer MangasıRıfat Ilgaz · Çınar Yayınları · 199313 okunma

··

15 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.