Organizasyon ve Lojistik Bir Örnek: 1715 Mora Seferi ✩ ✩ ✩ Osmanlı, idari yapısı ile geniş bir coğrafyada, hakimiyetini asırlarca sürdürdü. Farklı din, dil ve ırktan yüzlerce unsuru toplumsal düzeni muhafaza ederek yönetmesi, benzersizdir. Tüm bu askeri örgütlenme, savaş becerisi ve fetih stratejisi başarılı bir örneği de 1715’teki Mora Seferidir. “1715 Mora Seferi” konusunu ele alan “Sultanın Ordusu” kitabı dört bölümle; ulaşım, erzak temini ve ordunun beslenmesi, seferberlik ve personel son olaraktan Mora Seferi'nin finansmanı ile organizasyon ve lojistik bir çalışma sunulmuştur. Anlaşılacağı üzere 1715 Mora Seferi’nin yapıldığı dönemin idari ve askeri faaliyetlerinin ekonomik yansımasının bir analiz okuması olacaktır. İnsan gücü ile elde edilen bir coğrafyanın ne kadar kâr, ne kadar zarar edildiğinin bir hesabıdır. Şayet dönemin ideolojik tavrı bir coğrafyayı ele geçirmek olması ile ekonomik etkisi ne olduğu da okurun anlaması yönünde yardımcı olacaktır. Osmanlı toprak fetihleri kuruluşundan beri Batı’ya yönelik olmuştur. Venedikler, denizlerde geri çekilince, Osmanlı Balkanlarda toprak fetihleri hız kazandı. Ancak 1683 ile 1699 yılları arasında on altı yıl süren “Kutsal İttifak Savaşı”nı Osmanl;, Avusturya, Rusya, Venedik, Lehistan ve Malta’ya karşı kaybetmişti. İmzalanan Karlofça Antlaşmasıyla Mora’yı Venediklere vermek zorunda kaldık. Yirmi beş yıl sürecek olan Karlofça Antlaşmasını Venediklerin Karadağ İsyanına lojistik destek vermeleri ve Akdeniz’de Osmanlı menfaatlerine zarar vermeleri ile sulhu bozan en büyük sebepler olmuştur. Mehmet Yaşar Ertaş, kitabının giriş kısmında bu konu ayrıntısıyla ele alınmıştır. Kitaptaki analizler anladığımız kadarıyla Osmanlı himayesinde ki Karadağ asillerin isyanı ile coğrafi yakınlığı olan Venediklerin yardımları ile bu isyanın büyümesini ve kontrol edilmesi gerektiği acil bir durum olmuştu. Osmanlı’ya karşı Haçlı ittifakından biri olan Venedik, bu ittifakın en zayıf olan devleti olması, Osmanlı’nın Venedik’e son vermesi için büyük bir fırsattı. Bu amaçla Ruslarla yapına Edirne Antlaşması ile barış politikası sağlanmıştır. Böylece oluşa bilecek bir ittifak engellenmek amaçlandı. Tüm bu süreç 1699 ile 1715 yılları arasında oluştu. Osmanlı’nın Karlofça yenilgisine karşı yaptığı ilk faaliyeti, Mora’yı tekrar almak olmuştur. Bu faaliyetin ilk başarısı İstendil Adası’nın fethi olmuştur. Ertaş, Mora Seferi’nin askeri hazırlıklarını tüm ayrıntısıyla kitabında ele alır. Diyarbakır Valisi Kara Mustafa Paşa, beş günlük Gördüs Kale kuşatması başarıyla tamamlanır. Ertaş, ikinci kale kuşatması olan Anaboli Kalesinin kolay olmadığını ve Osmanlının daha çok kayıp verdiğini aktarır. Osmanlı’nın Mora Kuşatması dahilinde olan kalelerin fethedilmesi Haziranda başlayıp Ağustos ayının sonlarında Benefşe Kalesi haricinde hemen hemen adadaki tüm kaleler ele geçirildi. Ertaş, 24 Eylül 1715’te Mora Kuşatmanın tamamen tamamlandığını ve Osmanlı idaresinin yeniden kurulmasıyla Kara Mustafa Pasa serasker olarak Mora'nın muhafazasına tayin edildiğini aktarır. Ertaş, Mora Seferi’nin Serdar Damat Ali Paşa yönetiminde ki Osmanlı Ordusunun 1 Nisanda başladıkları hareketin 11 Kasım tarihinde İstanbul’a geri dönmeleriyle tamamlandığını aktarır. Böylece 245 gün süren askeri sefer başarıyla tamamlanır. Ertaş, “Sultanın Ordusu” kitabının temel anlatımı 1715 Mora Seferi’nin; ulaşım, ordunun beslenmesi, personel ve finansman konularıdır. Mora Seferi'nin menzil noktaları, fiziki coğrafya ve su kaynakları hakkında ayrıntılı bilgiler kitapta mevcut. Ertaş, yol düzenleme, tamir ve yeni yolların yapılması konusunda belgeler ışığında bilgeler verir. Bu seferin ulaşımı üç vasıtayla gerçekleşti: Arabalar, yük ve binek hayvanları son olarak gemilerle oldu. Mehmet Yaşar Ertaş, 1715 Mora Seferi konusu çerçevesinde ele aldığı organizasyon ve lojistik işleyişi Osmanlı’nın askeri seferlerini kavrama ve anlama yönünde aydınlatıcı bilgiler içermektedir. Başka bir tabirle Osmanlı seferlerinin organizasyon ve lojistik tarihini anlamlandırma, diye biliriz. Kitabın Künyesi: Mehmet Yaşar Ertaş, Sultanın Ordusu, Kronik Yayınları, 2. Baskı Nisan 2018 İstanbul. Yunus Özdemir Bu yazı Kitap Haber sitesinde yayınlandı. kitaphaber.com.tr/organizasyon-ve... .

Sultanın OrdusuMehmet Yaşar Ertaş · Kronik Kitap · 201818 okunma

·

260 görüntüleme

Yunus Özdemir

@Avkevir04 ·

29 Eylül 2021 18:56

kitaphaber.com.tr/organizasyon-ve...

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.