Bir gün Ahmet Hamdi Tanpınar, Yahya Kemal'e Viyanaya kadar nasıl gittiğimizi sorduğunda aldığı cevap manidârdır: "Pilav yiyerek ve mesnevi okuyarak"... Anadolunun ruhu sâdedir, dili sâdedir. Bu ruh ve dil onu Viyanaya kadar götürmüştür işte! Şiir Anadolunun hem ruhu hem dili. Türkülerde de görürüz bunu. Mevlâna şair değildir esasında ama Anadolunun mayasını şiirle çalmıştır. Mevlâna "Ben şiir söylemiyorum, benim konuşmam böyledir" der. Hiçbir zaman şairlik iddiasında bulunmamıştır zaten. Mevlâna yine "Biz nerede şiir nerede, Belh'te kalsaydık medresede ders vermekle yetinecektik. Orada medresede ders vermek bizim için yeterliydi" der. Zaman ve zemin Mevlânayı Divân-ı Kebîr'in, Mesnevî'nin eşiğine getirmiştir. Molla Câmî çok daha enteresan bir şey söyler: "Nîst peygamber velî, dâred kitâb" (Peygamber değil ama kitabı var). Bu kitap Ali Şeriati'nin oğlunu Fransaya yolcu ederken, oralarda kendini kaybetmesin diye verdiği kitaptır. Mesnevidir. Karakoç bu kısa eserinde bize Mevlâna dönemi Anadolusunu ve Islam dünyasını anlattıktan sonra Mevlâna'nın zamana ve zemine tesirinden bahsediyor. "Divan-ı Kebir'de düşünceler yok mu? Nasıl olur? Kasideler ve gazellerde, rubailerde düşünceleri, kristal parçaları halinde duygu içinde ve onunla kaynaşmış olarak, yani duyuşa dönüşmüş olarak buluruz. Mesnevi'de ise, düşünceler, meseller ve hikayelerde somutlaşan bol örnekleriyle birbirine eklene eklene dev bir yapı oluştururlar. Diğer bir deyişle, Divan-ı Kebir'deki şiirler, türküler ve şarkılardır. Mesnevi ise, bir senfoni, bir ayin-i şerif. İnsanlık Senfonisi ya da Ayin-i Şerifi. Bir nevi, Divan-ı Kebir, Mevlana'nın subjektivitesi, Mesnevi ise objektivitesidir. Öyle bir sübjektivite ki, bizim için bir objektivite oluyor. Ve öyle bir objektivite ki, her insanın sübjektivitesini bal sızdıran petek gibi sunuyor." Kitaptan kısa bir alıntı eklemeden bitirmek istemedim. Mehmud Erol Kılıç, tasavvufun İslamın arkeolojisi olduğunu söyler. İslamın ruhunu anlatmak ve anlamak için bir lisân-ı hâstır Mesnevi. Popüler kültüre fedâ etmeyelim.

MevlanaSezai Karakoç · Diriliş Yayınları · 2018794 okunma

·

47 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.