Selam️ André Gide “dar kapı”.. “İnsana güvenen insanın vay haline” Sayfa 77 Anlatıcı ve başkarakter “Jerome” çocukluğundan itibaren dayısının çocukları “Robert, Juliette, Alissa” ile beraber, sık sık vakit geçirir. Ailede gerçekleşen trajediler ve büyüme sancıları arasında “Jerome ve Alissa” daha çocuk yaşlarda birbirlerine âşık olurlar. Kitabın da merkezine konan bu aşk, erdeme giden yolun zorlukları içinde, her iki karakter için farklı farklı bir kabulleniş sürecidir. Jerome, aşkını fedakarlıklar ve inançla ayakta tutarken, Alissa aşkın arınmış olmasına inanır. İlahi ve beşeri aşk cenderesi içinde sıkışmış olan çift, eylemden çok mektuplar (sözler) bekleyiş ve yalnızlığa tahammülle sınanırken, tarafların hayatı da, yaş alıp büyüdükçe, inançları doğrultusunda şekillenir. “Dar kapıdan girmeye çabalayın. Çünkü kişiyi yıkıma götüren kapı büyük ve yol geniştir. Bu kapıdan girenler çoktur. Yaşama götüren kapı ise dar, yol da çetindir.” Sayfa 24 Eserin sunuş kısmında da yer alan ve Alissa karakterinin Jerome için yaptığı bu alıntı, incilden. Henüz biri 13 diğeri 15 yaşındayken başlayan aşkları, Alissa’nın tekelinde bir işkence aletine döner. Beklentiyi asla öldürmediği, hep bir küçücük de olsa umut kapısı bıraktığı Jerome, edilgen ve sevdiği kadının manipülatif tavrı karşısında çaresizdir. Ortada bariz hiçbir engel yokken, taraflardan birinin sevgi azlığı, taraflardan birinin medeni hali ya da evliliklerine engel teşkil edecek herhangi bir itiraz/engel vs sadece baş kadın karakterin püritenlğinden kaynaklanan bu hal, okuru (en azından beni) bir miktar rahatsız eder. Yazara dair; 1947’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan Fransız yazar, romanları ve kişiliğinin örtüşmesi ile tanınır. Nitekim bu eseri de, özyaşamı kendi deneyim ve yaşamı anlamlandırma çabalarını içerir. Daha önce yazarın “Pastoral Senfoni” kitabını da yine aynı yayından okumuş ve paylaşmıştım. Yazılış süreci yaklaşık üç yılda tamamlanan “dar kapı”, ilk defa 1909 yayımlanır, Gide’in eleştirmenler tarafından en yaratıcı dönemi olarak nitelenen süreçte yazdığı ve yayımlandığında büyük kitlelere ulaşan ilk romanlarından biridir. Kendi yaşamıyla paralellikler, bu eser içinde de yer bulur. Romanın başkarakteri Jerome, tıpkı Gide gibi küçük yaşta önce babasını, sonra annesini kaybettikten sonra kendisini, derin saygı ve aşk duygularıyla bağlandığı kuzeni Alissa’ya adamıştır. Alissa ise Gide’in henüz on üç yaşındayken âşık olduğunu fark ettiği ve evlendiği kuzeni Madeleine’in ta kendisidir. Romanda geçen “Fongeusemare’daki ev”, kuzeninin Cuverville’de yaşadığı ve Gide’in 1895’de Madeleine ile evlenmelerinden 1939’da Madeleine’in ölümüne kadar her yaz birkaç haftasını geçirdikleri evin aynısıdır. Romandaki mektupların çoğu da genç Andre ve Madeleine’in yazışmalarından alınmıştır. Saygılarımla

Dar KapıAndré Gide · Timaş Yayınları · 20212,839 okunma

··

203 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.