Üstat ve Margarita Yelena Bulgakova, onun son günlerinde, anılarına “Yatağının yanı başında yere koyduğum mindere oturdum,” diye not eder ve şöyle devam eder: “Bazen bakışlarıyla bir şey istediğini anlatırdı. Ağrı kesici mi, yoksa içecek mi, yoksa içecek bir şeyler mi istediğini anlamak için sorardım. Çoğunlukla istediği bunlar olmazdı. O zaman “seninkini mi istiyorsun?” “Üstat ile Margarita’yı mı?” derdim. Evet, anlamında kafasını sallar ve sadece iki sözcük dökülürdü dudaklarından: “Yeter ki bilsinler, yeter ki…” Bir kitaba çok saçmaydı denmesini saçma buluyorum asıl, kitapların anlamını bulmak için okuyorum. Anlaşılması için çaba sarf edilen bu çevirisinde girişte karakter fazlalığından ve Rusların lakap takma özelliğinden, çevirmenin eklediği isim analizi var. Basımı yazılmasından 33 yıl sonra gerçekleşmiş. Yani, ‘Doğru yok edilemez.’ Kitap yarım kalmış ve Bayan Burgakov kitabı tamamlamıştır. Kitabın yazarın tamamladığı halini okumak fikri hala içimi kemiriyor. Bu tarz yoğun ve olay fazlalığı olan kitapların çevirisi benim için çok önemli, olayların peşinden sürüklenmek için değerli. Woland adında bir şeytan, muavinleri ile bir takım oyunlar yaparak; aynı dünyadan farklı insanların yolsuzluklarını ve entrikalarını ortaya çıkararak bir nevi iyilik yapar. Bir şeytanın iyilik yapması sizi çelişkiye düşürecektir. İsa’nın varlığına hatta şeytanın varlığına inanmayan iki kişi ile Profesör kılığında bizzat konuşup, birinin ölümünü tahmin eder ve birini şizofreni hastalığına sürükler. Olaylar burada gelişmeye başladı. Yerlaşaim kentinin valisi Pontius'un idam cezası vermek üzere önüne getirilen İeşua olayı; aslında Isa'nın çarmıha gerilme olayından bahseder ve Vali bu kişiyi ıdamdan kurtarmak için çabalamış ama şehrin düzenbazları tarafından engellenmiştir. (otoriteye mesaj) Kitabı okurken bu bölümlerden anlam çıkarmak zor olacaktır. Daha sonraları, aslında Yerlaşaım şehrindeki olayların Usta adındaki bir yazarın özenle yazdığı romanı ve yayınevlerı tarafından aykırı olarak düşünülüp reddedildiğı için tek bir an düşünmeden yaktığı kitabıdır. ( yazarın kendi hayatından, kitaplarının basılmamasının yasaklanması ile ilgili mesajı) Tüm bu olaylar koca şehrin her bir yanına, kandırılma ile, dünyanın bir ucuna fırlatılma ile, sihirbazlık ile.. Korku dolu hikayeler olarak yayılmıştır. Şeytanın, şehrin önde gelen insanlarını bir tıyatro salonunda toplayıp, muavınlerının sihirbazlık gösterisi ile, gokten para yağdırarak, kadınlara yenı elbiseler, aksesuarlar hediye ederek gözlerini boyamış ve yazar bu bölümde insanlığın paraya, kadınların gösterişe düşkünlüğü ile ilgili de mesajlar vermiştir. Usta'nın Margarita adındaki guzel ve alımlı aşkı, onun için tum fedakarlıklara göğüs gerecek hatta şeytan ile işbirliği yapıp, onların büyülü hayatına katılacak kadar seviyordur Usta'yı ve hatta onun romanını. Şeytan ile katıldığı büyülü gecede şeytanın partisinde ev sahipliği yapmış, tabutlarından çıkıp yürüyerek gelen insanların gerçek hayatta yaptığı hataları, entrikaları ve baska insanların hayatlarını nasıl etkıledıklerı ile anıldığını görmüştür. Kıtabın sonuna doğru Şeytanın etkilediği, şizofreni ettiği, delirttiğı tum insanların Usta'nın romanını yani Isa'nın varlığını anlatmaya çalışan (Usta romanı bildiklerı ile değil hayal gucu ile yazmıstır) romanın basımını kabul etmeyen, şeytanın varlığına inanmayan insanlar olduğunu göreceksiniz. Woland, konuştuğu insanın ölüm kaderinin nasıl olacagını bilen, her istediğini yapabilen, yaptıklarını yok edebilen, gerçek anlamda büyülü olayları ortaya çıkarabilen o gorkemlı şeytan, kavuşmaları imkansız olan Usta ile Margarita yı birleştirmiş onları yazdığı romanın içine Yerlaşaım e göndermiş ve mutlulukları için onları ölümden sonraki hayata ınandırmıştır. Kediler ile verilen mesajlar, onların kendileri savunmak için tek aracı olan asık suratları, ve kitaptaki kedi karakteri yazarın kedılere verdiği değeri içime ışlettı. Aşkın, fantastığın, maceranın, verilen mesajların, kedi figurunun, dönemin entrikalarının, insanların yaşantılarının ve üçkağıtların, gösterişe düşkünlüğün tum bunları bir kitapta toplayan ve yazdıkları ile insanları korkutup bastırılamayan kitapları ile Bulgakov'un değeri bilinmelidir. Belki de otoriteyi ve ınançsızlığı dırekt eleştiremedığı için bu tür fantastığe bağlamıştı diye düşünüyorum. Bundan bile korkan bir otorıte varken, bu kaleme nasıl saçma denilebilir?

Usta ve MargaritaMihail Bulgakov · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20207,2bin okunma

··

28 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

m a d r u p bookstagram