•Izdırabın verdiği intibah zamanlarında kendi kendini aldatmak başkalarını kandırmak kadar basit değildir ve insan kendi içindeki adaletten ürkmeye başlar
•Kabil'le, New York arasındaki farkların çoğuna İstanbul'un iki semti arasında kolayca tesadüf edilebilir.
•Hayatının bütün felaketleri bazen bir torbayı bile yerden kaldıramayacak kadar iradesiz olmasından geliyordu.
Bir taraftan da hissediyordu ki odasının intizamı ruhundaki iğtişaş'ın neticesine bağlıydı.
☆Şark ve Garbı temsil eden bu iki remiz Neriman'ın zihninde İki zıt alemi o kadar müşahhas bir hale getirdi ki epey zamandan beri kendi kendine halletmeye çalıştığı muammaların birçok anahtarlarını bulur gibi oluyordu .
- Güzel bulmuşsun dedi filhakika şarklılar kediler, garplılarda köpekleri bunun için severler; şarklı tembel, garplıda çalışkandır Fakat gel seninle bu muammayı birlikte halledelim.Acaba her oturan adam tembel her koşan adam çalışkan mıdır?
Kimi adam vardır ki sabahtan akşama kadar oturur ve düşünür.Onun bir hazine-i efkârı vardır, yani fikir cihetinden zengindir kimi adam da vardır ki sabahtan akşama kadar ayaküstü çalışır, mesela bir rençber, fakat yaptığı iş dört tuğlayı üst üste koymaktan ibarettir.Evvelki insan tembel görünür velakin çalışkandır diğer insan çalışkan görünür velakin yaptığı iş sudandır, Zira birisi maneviyat ile zihin gayreti ile yapılan iştir;öbürü vücut ile bedenle yapılan iştir.Maneviyat daima daha âli'dir, vücut sefildir.Yapılan işlerin farkı da bundandır.
•Daima pasif dövüşüp yenmesini isteyen bir mizacı vardı.Hücumu ekseriya karşı tarafa bırakarak sarsılmaz ve sessiz bir müdafaa ile muzaffer olmayı sevenlerdendi.
☆Ferdin seciyesi diğer fertlerle münasebetine göre değişen canlı ve mütehavvil bir şeydir ve birçok hallerde karşısındaki seciyenin mâkusu olmaya mahkumdur.Neriman sükutî bir kız olsaydı aynı Şinasi'nin feveran halinde bulunması pek mümkündü.
°Bir kederi tecrit ederek duyduğu zamanlar onu doğuran sebepleri az çok unutuyordu ve ıstırabını en mücerret, en musaffa, muayyen tesirlerden azade, ancak kendi kendini yaratan, kendi kendine var olan, her şeyle alâkasını inkar eden müstakil bir duygu gibi taşıyordu.
°Ve içinde sırlar doluydu.Yalniz duyulan ve asla bilinmeyen o sırlar ki birbiri üstüne yığılarak bir iğne ucu kadar küçük bir saha içinde adeta büyük denizler gibi derinleşiyordu.
-Ben medeni bir kız olmak istiyorum.
Bu bir entelektüeldi ve yalnız bir Türk kızının ruhunda değil Avrupa'nın göbeğinde hala sahte kıymetlerinin yeniden tetkiki için şiddetli münakaşalara sebep olan medeniyet meselesinin basitleşe basitleşe Neriman'ın ağzında aldığı bu gülünç formül tuhafına gitmişti.
•Bizde medeniyet Fikri bir kültür meselesi olarak anlaşılmaz.
Kadınlar medeniyeti gözleriyle anlamaya mahkumdur. Bunlar hakiki medeniyetçilerden daha bahtiyardırlar: Şekillerle iktifa ederler ve renklerin değişmesi onları eğlendirir .Fakat hakiki terakkiye inanan kültür sahibi bir İngiliz kızın sükûtu hayalini düşün ! Her şeye vasıl olmuş fakat hiçbir şey bulamamıştır. İçlerinde intihar edenler var.Bu daha fena Zira onlar için medeniyet cazip bir renkler âleminden ibaret değildir.Onlar bütün ümitlerini insanlığın muhteva olarak tekamülüne bağlamışlar ve büyük harp misaliyle de andıklarını anlamışlardır onlar ideal sahibidirler;bizimkiler fantezi düşkünü onların aldanışı daha korkunçtur.
-Samimi olamayız hiç kimse tam bir surette samimi olamaz en samimi insanlar kimlerdir bilir misiniz? Vahşiler!
- En tabiî insanlarda onlar değil midir? -Mesela karşımızdakini istemeyerek methetmeye mecbur olduğumuz zaman sesimize bakışımıza filan bir istihza dolar.Yalnız sözlere ehemmiyet veren bir insan bunları anlayamaz.
°Bir aralık etrafına ve insanların yüzlerine baktı.Tramvayda hiç kimse gülümsemiyordu.Hepsinde yük taşıyan insanların yorgunluğu ve bezginliği var. Tramvay onları bir tarafa götürmezse hepsi oldukları yerde senelerce kalacaklarmış gibi ezik ve bitik.Hepsinde bir bedbinlik.
•Baloya gitmek için ona babası da Şinasi de izin vermişlerdi artık o buna muktedirdi Artık balo men edilen bir günahın cazibesini tamamı ile kaybetmişti.Şinasi olamaz deseydi Neriman bugün büsbütün başka türlü hissedebilirdi.
•Neriman'ın yeni şekillere karşı incizabı yeni bir kültüre karşı incizabı demektir.Ud ve keman şekillerinin sembolize ettikleri iki ayrı kültür vardır .Fakat bizim kadınlarımız şuursuz olarak beriki kültürü seviyorlar ve onlarda şuurlu bir hale gelen bugünlük yanlış şeklin estetiğidir Bundan dolayı garplılaşma temayülleri henüz pek sathidir.
Şark ve garp kültürlerinin mücadelesinden başka bir şey değildir
•Peki felaket nedir ?
Hiç.Ruhun üstünde mahiyeti olmayan bir tazyik.
·
30 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.