Abdülhamit ümit vermişti...
Abdülhamid, hayallerimizdeki vehimli, korkak, ne görmek, ne de görünmek istemeyen müstebide hiç benzemez. Her cuma günü ata binerek başka bir camide selamlığa çıkar. Halkın içine girmekten çekinmez. Kışlalara giderek askerini görür. Zamanının fikir adamları ile buluşup konuşur. Kanun-u Esasi'yi münakaşa eder. İleri fikir adamı onunla bir şey yapılabileceğini zanneder. Hürriyetçilerden çoğu kendisine tanıtılmıştır. Padişah değişimi üzerine artık İstanbul'a dönen Ali Suavi de bunlar arasındadır.
Gariptir: Tanzimatçı veya Genç Osmanlı, inkılap tarihlerinde isimlerini okuduğumuz şahsiyetlerin hepsi ya vezir veya paşa, vali veya mutasarrif, rütbe ve makam sahibi iken Ali Suavi'nin Sultani Mektebi'ne müdür oluşu, kendi aleyhine yorulmuştur.
Abdülhamid'i memnun ettiği için, bu müdürlüğün ken disine sükût (susma) hakkı olarak verildiği söylenmiştir. Halbuki Sultan Abdülhamid'le daha ilk temaslarında yeni padişahtan en çabuk ümit kesenler den biri Ali Suavi idi. Bu heyecanlı ve ihtirasli inkılapçı, ölmeden önce susmayacaktı. Yüzde yüz saray adamı Mahmud Celaleddin Paşa, hatıralarında, Ali Suavi'nin asıl maksadı en yüksek devlet makamına çıkmak ve devlet idaresini ele almak olduğunu yazar. Kendi düşündüğü ve inandığı ıslahat yapılmadıkça memleketin kurtulmasına imkân olmadığım söyleyen ve yayan bir inkılapçı için bundan daha tabii ne ola bilir?
Mukayese yapmak değil, fakat bir misal gibi ele alırsak, Mustafa Kemal'in İttihat ve Terakki Partisi'ndeki sicilli de doymak ve kanmak bilmeyen bir "muhteris" değil mi idi?
Bugünkü Türkiye'nin kurtuluşunu Mustafa Kemal'in bu ateşli ihtirasına borçlu değil miydi?
Ali Suavi, yeni fikirlere bağlanmış olanların liderlikten çekinmelerini ve başlarına geçirmek için daima eski bir şöhret aramalarını tenkit etmiş değil midir? Ali Suavi, İstanbul'a geldiği vakit Ali Paşa'nın sadrazam olduğu yaştan daha geçkin, belki de ondan daha dolgun bir adamdı. Muvaffak olur mu idi, olmaz mi idi bir iktidar denemesi olmadıkça hiç kimse böyle bir suale cevap veremez.
·
19 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.