Bu Ülke’ye inceleme yazmak o kadar zor ki. İnsan ne söylese az kalıyor... Ama yine de ilk Cemil Meriç serüvenim olan bu kitaba bir şeyler yazmak istiyorum. Umarım cümlelerim, ona yakışır şeyler olur. Cemil Meriç bir zihniyet, bir yol, bir bakış açısı aslında. Kitapta deha bir beynin milyonlarca nöronunun içini görme fırsatını buldum. Bir biyografi ile başlıyor kitap. Daha sonra bir Cemil Meriç kronolojisi ve ardında da başlıyor Bu Ülke. En çok değindiği konu- hatta yakındığı demeliyim- ‘aydın’lar. Buna bu kadar takılmış olmasına başlarda anlam verememiştim. Ama ilerledikçe, anladım sebebini. Aydınlar, genelde kendisi aydınlardan ‘intelijansiya’ diye bahsediyor, bir ülkenin aortu. Düşünceleriyle, özgünlükleriyle, donanımlarıyla, inançlarıyla, topluma yol gösterecek kişiler olmalı onlar. Balık baştan kokarsa peki? Meriç’e göre bizdeki durum bu işte. İlerleyemeyişimizin sebebi kendini aydın zanneden, Batı uşağı aydınlarımızdır. Özellikle Frenk Ahmet diye bilinen Ahmet Ağaoğlu epey fırça yedi Meriç’ten :) Bir ‘arayış’ın sembolü aslında Cemil Meriç. Ki beni en çok etkileyen bu oldu. Bir yol çizmiş kendine. Doğru bir yol. Ama bu yola öyle dan diye girmemiş, aramış hep... Her türlü inanışa, fikre, dünya görüşüne hatta ‘izm’lere bile dalıp dalıp çıkmış. Marksizm, sosyalizm, komünizm, milliyetçilik, Türkçülük, sağ, sol hepsi... Tanımadan yargıda bulunmamış hiçbirine. Hepsinin artılarını da eksilerini de o dehasıyla bulup, çizmiş yolunu. Alıntılarımdan bunu rahatlıkla anlayabilirsiniz. Yolda olmayı, varmaya tercih etmiş ayrıca. E tabi bu ‘yolda olmak’ da birçok şey getirmiş ve birçok şey de götürmüş... Mesela gözlerini kaybetmiş Meriç. Düşünsenize, düşünce adamının, okumaktan başka bir dünya tanımayan bir fikir işçisinin en önemli yoldaşı, yani gözleri yok... Ne büyük bir acı olmuştur kendisine kim bilir... Ancak yılmasına sebep değil bu. Hiçbir zaman yılmamış. Bu Ülke, bize insanın sınır tanımazlığını da gösteriyor bir noktada. Cemil Meriç bize parmakla gösterilene bakın, parmağın kendisine değil, diyor sanki. Bakış açısı kazandırıyor insana. En güzeli de bunu yapma çabasında olmadan yapabiliyor olması. Etki gücü çok. En sevdiğim yanlarından biri, kelime milliyetçiliği yapmamış olması. Yani sırf yabancı kelime kullanmadığı için Türkçe konuştuğunu zanneden ama iki kelimeyi bir araya zor getiren aydınlardan, yazar ve şairlerden değil. Hitap ettiği kesimi de iki katına çıkarmış bence bu şekilde. Zaten kelime haznesi o kadar geniş ki... Cemil Meriç Sözlüğü çıkarılmalı yani, o derece... Don Kişot hep bir semboldü kitapta. Hatta yeri geldi, Cemil Meriç’in kendisi Don Kişot oldu. Sonra yeri geldi bütün okuyanlar Don Kişot oldu. Alıntılarımda da belirttiğim gibi, Don Kişot’un varlığı, Cervantes’in yaratmak istediğinden daha çok anlam kazandı Cemil Meriç ile. Şu efsane sözlere bakar mısınız: Her okuyan Don Kişotlaşır, gurur olur, feragat olur. Don Kişot istikbale taşan mazi.(...) Don Kişot kanatlı, kertenkelelere gülünç gözükmesi bundan...(syf:50) Kitapta Meriç’in ‘mutlaka okuyun’ diye mesaj verdiği birçok kitap ve yazar var. Kendisi de Balzac hayranı. Ayrıca Dostoyevski’ye de bir meyil sezdim. Umarım doğru anlamışımdır. Arayışının sonunda ne bulmuş peki Cemil Meriç: günümüz kelimeleriyle ifade edersem, Batı’dan copy-paste’çilik yapmak bizi ilerletmez aksine köklerimizden uzaklaştırır. Ülkenin aydınını kendi insanına düşman eder. Batı’da bize uyan herhangi bir müessese yok. Batılılaşma/Çağdaşlaşma, Avrupa’nın bizi dinsizleştirme, mukaddeslerimizi elimizden alma, tefekkürden uzaklaştırma, göz boyama çabasıdır. Bizim kurtuluşumuz, ilerleyişimiz, köklerimize bağlılıktadır. Çağın gerisinde kalmayıp, müesseselerimize uygun gelişmelerle, mukaddeslerimize dokunmadan ve dokundurmadan, hakikati arayıp-hakikat derin tefekkürdedir diyor- Avrupa’nın zincirlerinden kurtularak, özgün aydın ve entelektüellerimizle kendi yolumuzu belirlemek. Okumak, okumak, okumak ve tefekkür... Başucu kitabı gibi Bu Ülke. Tekrar tekrar okunmalı. Sözlükle beraber tabi. Keyifli okumalar...

Bu ÜlkeCemil Meriç · İletişim Yayınları · 201821,2bin okunma

··

240 görüntüleme

Bülent Kıyak

@bk78 ·

21 Nisan 2021 15:14

Cemil Meriç ile tanışmak için bu inceleme ziyâdesiyle yeterli... Emeğine, yüreğine sağlık!..

İngilicceci

@pisfenerli ·

21 Nisan 2021 16:03

Teşekkür ederim, vesile olduysam ne mutlu☺️

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

İngilicceci