Eleştiri ve inceleme
Kitabı bitirdiğiniz zaman ne kitaptı ama diyorsunuz.Gerek kurgusu gerek dönemsel zihniyetleri güzel yansıtması,bilgileri derin vermesiyle çok kıymetli,emek isteyen ve insana çok şey katan bir eser.Cumhuriyet döneminin her kesimiden insanına yer verip onları ve o dönemleri anlamamızı sağlıyor Adalet Ağoğlu bir nevi o döneme ışık tutuyor.Hoşuma gitmeyen tek nokta kişiler arasındaki hızlı geçiş.Bazı yerlerde bu kimdi falan dedim tabi postmodern romanların okuması zor buna rağmen dili gayet anlaşılır. Değinmek istediğim bir nokta ise şu ne kadar zaman değişti,insanlar gelişti desek de hala o dönemdeki gibi neyi savunduğunu bilmeden körü körüne bir düşünceyi savunan insanlar var doğruyu yanlıştan,okuyarak ayırmayan.Siyaha da beyaza da bakarak doğru yola kendisi karar vermeyen insanlar var 21.yüzyıldayız ve hala okumayan,düşünmeyen insanlar var.Burda okumaktan kastım kendini geliştirmek çünkü sadece okumanın çağdaşlık olduğunu düşünen insanlar var. Doğruluğunu kendinizin öğrenmediği,düşünmediği,savunabilip kullanamadığınız bir okumuşluğun önemi yok.21.yüzyıldayız ve hala insan hakları eşitliğini bilmeyen insanlar var,düşünce özgürlüğünü bilmeyen insanlar var,temelinde her insanın bir birey olduğunu ve hayatını dilediğince yaşamasının hakkı olduğunu,herkesin kendi hayatından sorumlu olduğunu bilmeyen insanlar var,cinsiyetçi,baskıcı ve zorba insanlar var. Üzüldüğüm ve değinmek istediğim nokta bu oldu maalesef 1920'ler Türkiyesinde yer alan bu tür insanlar çoğunlukla hala varlar.Dileğim bitmesi,yarının dünden daha güzel ve daha gelişmiş olması,inancım tam güzel günler göreceğiz
Eser bir otel odasında Aysel'in ölmeye yatmasıyla başlıyor ve geçmişe dönüş tekniğiyle ilerliyor.Kitabımız temelde daha çok Aysel,Ali,ve Aydın üzerinden ilerliyor.Bu üçlü aynı köyde ilköğretimlerini görüyorlar üçü de ayrı sınıftan. Aysel orta düzeyde bir ailenin kızı ama ailesi eğitime önem vermiyor,daha çok kız çocuklarını ayırıyor diyelim,kız kısmı okur mu diyenlerden.
Aydın'ın babası kaymakam ve üst düzey sınıfta.Ali ise babasını kaybetmiş köylü annesiyle yaşayan bir çocuk,bu çocuklar Dündar öğretmenlerinin onlara verdiği eğitim bilinci ve Atatürk sevgisi sayesinde çok çalışkan çocuklar.Okumanın kıymetini bilen ve okumak için ellerinden gelen her şeyi yapan çocuklar.Ali annesinin tarlada çalışacak adam yok,başımızda duracak bir erkek yok demelerine rağmen.Dündar öğretmeni'ni dinler ve okumayı seçer.Aysel duyduğu lafları bir kenara bırakır ve aklında sadece okumak vardır.Tabi o dönemlerde okul sayısı az öğrenimler için merkeze gidiyorlar.Aysel okulundan olmamak için hiçbir erkekle arkadaşlık yapmıyor tabi o dönemlerde öyle bir olgu yok gelişmemiş kesimlerde erkek ve kadın beraber görülürse illa yanlış bir şey vardır buna rağmen Aysel'e görücü kabul eden ailesinin haberini alan Aysel bilerek Aliyle görüşüyor ve adının çıktığını düşünen ailesi bari okusun diyorlar.Aysel bir nevi kutluyor bu durumu.Tabi o dönemlerde her şeyi okuyamıyorsun her şeyi yapamıyorsun özgür değilsin.Neyi istediğini bilmiyor sevdiği kitapları sevdiği şiirleri gizlice okumak zorunda kalıyor. Aysel sürekli okuyor,gizlice okuyor,korkarak okuyor Aysel,yaşamıyor sadece okuyor.Bir de Aydın var çocukluklarından gelişim dönemlerine kadar sürekli Aysel'e yazıyor,Aysel'e kızıyor,Aysel'i seviyor Aysel'i sürekli çağdaş olmamakla,aydın olmamakla suçluyor oysa ki çağdaş Kadın nedir,çağdaş insan nedir? Aydın nereden biliyor? nereden çıkartıyor bütün bunları bilmiyoruz ona göre saçını örmesi,onu istememesi,kaçması konuşmaması elini tutmaması,birlikte olmaması hepsi gericilik.Aydın sadece Galatasarayda okudu diyemi eleştirebileceğini düşünüyor Aysel'i
Hepsi büyüyorlar iyi yerlere geliyorlar.Aysel Doçent oluyor yurt dışında eğitim görüyor. İyi bir beyle evleniyor ve şimdi Aysel özgür olduğunu düşünüyor eşini öğrencisi ile aldatıyor belki bir anlık hisle çünkü özgürlüğün bu olduğunu sanıyor. Dişilik ve özgürlük arasında kayboluyor.Bunun nedeni bana göre kadın'dan daha çok önem verilen şeyin bedeni olması.Ve bunun o hariç herkesi ilgilendiriyor olması.Zamanında bir erkekle konuşmaktan çekinen onu öpünce hamile kalacağını düşünen Aysel eşini aldatıyor hemde öğrenciyle.Aysel belki de kendisini tanımak veya unutmak için yattığı otel odasından ne istediğine ve ne yapacağına karar vererek kalkıyor bir çocuğu olacağını düşünüyor ve o ona güç oluyor.Artık kimin ne düşündüğü Aysel'in umurunda değil.Her şeyde haklı ve doğru olmak için her şeyin haklı ve doğru olması gerektiğini biliyor.Aysel çok güçlü bir kadın olduğunun farkına varıyor,artık hayatını bilinçli bir şekilde yaşayacağına eminim.Ne mutlu okuyan öğrenen, gelişen özgür kadına ne mutlu ona saygı duyan destek veren erkeğe.
Adalet Ağaoğlu 
Ölmeye Yatmak
·
68 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.