Selam️ Ahmet Hamdi Tanpınar “Mahur Beste”.. Alıntı: “Cahilsin; okur, öğrenirsin. Gerisin; ilerlersin. Adam yok; yetiştirirsin, günün birinde meydana çıkıverir. Paran yok; kazanırsın. Her şeyin bir çaresi vardır. Fakat insan bozuldu mu, bunun çaresi yoktur.” Sayfa 91 Tanpınar’ın ilk kez 1944 yılında tefrika (tefrika: süreli yayınlarda bölüm bölüm yayımlanan, birbirini tamamlayan bölümlerden oluşan yazı dizisi) halinde yayımlanmış olan romanı, 1975'te kitap olarak basılmıştır. Yazarın “Huzur” ve “Sahnenin Dışındakiler” isimli romanlarında da önemli bir motif olarak kabul edilen Mahur Beste, bu üçlemenin birinci adımı olarak, klasik Türk musikisi kalıplarıyla Tanzimat sonrası toplumsal değişimleri ve ustanın diğer eserlerinde de görülen medeniyet meselesini yansıtır. Genç yaşlarda biraz da savruk okuduğum kitabı, bu defa önünü ardını doğru tayin ederek, sıralamasına uygun okumak istedim. Bestekâr Eyyubi Bekir Ağa’ya ithaf edilen Mahur Beste, yedi bölüm ve buna ek iki parçalık kapanıştan oluşuyor. Esere Behçet Bey’in düşünceleri ile giriş yapıyoruz. Saatlere ve kitaplara düşkün, babası İsmail Molla Bey tarafından ömrünce fiziksel gedikleri, yumuşak mizacı dolayısıyla hor görülmüş, padişah emriyle evlendiği merhume eşi Atiye’nin kendisini hiç sevmediğine kanaat etmiş Behçet Bey, ömrünün son demlerinde onunla yaşamak için gelecek olan, ablasının kızı Cavide’yi kaygılar içinde bekler. (Cavide sadece ilk bölümde düşüncelerde kalır, sonrasında esere dahil olmaz.) Bölümler geçtikçe karakterler değişir, çoğalır. Eşi ve babasına, kayınpederi Ata Molla Bey, Sabri Hoca (Kırık Kulak Sabri Efendi), Atiye’nin ablasının kocası Halit Bey eklenir. Merkez Behçet Bey gibi görünse de, (zira tüm karakterler onunla direkt ya da endirekt ilişkilidir) Merkez karakterimiz eser içinde ağırlığını devam ettirmez. Belli bir konuyla başlayıp biten bir ritme sahip olmaktan çok, zaman içinden bir parça alınıp, ki o parça da öncelik verilmiş karakterin herhangi bir dönemini anlatırken, okuru karakterleri tanıyıp, analiz etmeye çağırır. Kitaba ismini veren Mahur Beste’nin hikâyesini İsmail Molla Efendi anlatır. Mahur Beste, Atiye’nin küçük eniştesi Lütfullah Bey’in babası Talât Bey’in eseridir. Bizim karşımıza Huzur kitabında çıkacak olan Neşatî’nin “Gittin ammâ ki kodun hasretinle canı bile İstemem sensiz olan sohbet-i yârânı bile” Dizeleri, Mahur Beste’nin karakteri Talat Bey’in satırları olarak geçer. Karakterlerinin doğasını nakşederken dönemi ve dönemin getirisi batılılaşma hevesiyle hareketleri yazarın zengin diliyle okuyoruz. Belki yaşımın da katkısı etkisiyle benim sözlük ihtiyacı hissetmeden, ama yine de zaman zaman teyit etmekten geri durmadığım sözcükler, kitabın akışına aksedip, aksatacak kadar yoğun değildi. Kaleme alındığı tarih itibariyle dil duru ve lezzetliydi. Saygılarımla

Mahur BesteAhmet Hamdi Tanpınar · Dergah Yayınları · 20196,3bin okunma

·

427 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.