Tevkif edilen, azledilen, sürülen muhalefet, tabiatiyle yeraltına sığındı ve yeraltı metodlarına saptı. Balkan bozgunu ve Edirne gibi Türkler'ce kutsal sayılan bir şehrin 5 yıl önce Türk eyaleti olan bir devlete bırakılması, politika ile tamamen ilgisiz büyük halk kitlelerini de en büyük memnuniyetsizliğe sürükledi. Milyonla evsiz barksız göçmenin acısını, bütün Türklük kalbinin derinliklerinde hissetti. Kılıçtan geçirilen yüz binlerce Türk'ün elemi, milleti göz yaşlarını kurutamaz hâle getirdi. Osmanlı tarihinde ilk defa mecburî askerlik kondu ve İstanbul'un bin nâz ile büyütülmüş delikanlıları, askere alındı, açlığın, tifüs ve koleranın hüküm sürdüğü cebhelere gönderildi.