Muharref bir dini kendi çıkar ve iktidar hesaplarının âletine dönüştürenlerin engizisyonu kalkmış; ama bu defa Aydınlanma felsefesini din belleyip Auguste Comte' un telif ettiği 'Pozitivizm İlmihali'ni rehber bellemiş yeni bir 'engizisyon' belirmiştir.
Sayfa 57