Maksim Gorki'nin okuduğum ilk kitabı olma özelliğine sahip Ana kitabı. Bazı bölümlerde gözümü dolduran bazı yerlerden sinirden köpürten bir kitaptı. Tabi bunun, tüm bu duygu yoğunluğunun sebebi kitabın gerçeklerden bahsetmesidir. Tüm bu yaşananlar gerçekten yaşandı ve o insanlar gerçekten acı çekti bu olaylar aşağılamalar, soylular halktan önemsiz insanlar işçiler olarak biz de ayrıldık zamanında. Yalnızca Rusyada değil bizim ülkemizde de şahit olduk bunlara belki de hala oluyoruzdur. Güce sahip olan insanların paçalarını kolayca sıvamalarını ancak güçsüz torpilsiz halkın sefil şekilde o kaderi çekmesine şahit oluyoruz. Ayrıcalıklar hala mevcut ve sanıyorum ki her zaman varolmaya devam edecek. Bu dünya yozlaşmış ve öyle bir noktaya gelmiş ki artık tamir edilmesi imkanı olmayan bir noktaya varmıştır. İnsanlığımız yalnızca bir isim olarak kalmış ve içi boşaltılmış bir kavrama dönmüştür. Dünya dönüyorsa hala bir kaç bu sözcüğün için doldurmaya çalışan iyi yürekliler sayesinde dönüyor. Acılar bitiyor mu? Asla. Ama nasıl olsa berbat bir durumdayız biz küçük bir iyilik yapsak ne olacak yapmasak ne farkedecek dersek esas sorun orada başlar. Çünkü bir milyon küçük iyilik, parça parça da olsa büyük bir şeydir. Alişan Kapaklıkaya'nın dediği gibi uyanmalıyız. İçimizdeki uyuyan güzeli uyandırmalı ve başkalarının da uyanmasına yardımcı olmalıyız. Bunu da yalnızca eğitimle yapabiliriz. Gerçi ülkemizde en kötü duruma getirdikleri şey yine eğitim ancak buna göz yummamalıyız. Ilerleme kaydettik ve daha da ilerilerde olacak gözümüz.
BU KITAP ÇOK DUYGUYU UYANDIRIYOR İNSANIN İÇİNDE. ULU ÖNDERİMİZ ATATÜRK'ÜMÜZÜN BİR ÇOK SÖZLERİ GELİYOR ZİHNİME. Vazgeçmemeliyiz. Bize bir asır öncesinden güvendiğini söyleyen ileri görüşlü bir atamız varken biz bu güveni harcamamalıyız. Bu kitaptaki işçinin emeği o iyi anlaşılmıştı.. emeği ve alamadığı karşılığı. Bu yüzden geçmişi unutmamalı ve atalarımızın onda uğraşını tek bir on yılda mahvetmemeliyiz. Hiç kimse eşit doğmaz kitapta da çok güzel ve etkili işlenmiş. Yine de her ne kadar devrimcilerin haklarını aradıkları sırada çabaları ve kendilerini anlatmaya insanları ayaklandırma çabaları açık şekilde anlatılmaya çalışılsa da, fazlaca yabani olarak gösterilmişti bazı noktalarda gibime geldi.
Kitabın içeriğine bakacak olursak olayların işleyiş gayet iyi bir sıralamayla verilmiş ve gelişime tanıklık edebiliyoruz ancak bazı kısımlarda gereksiz uzatmalara rastlamabiliyordu ki bu da bir nokta da odağınızı kaybetmenize neden oluyordu. İsimlerin karmaşıklığı ve benzerliği de işinizi zorlaştırıyordu okurken. Yine de şöyle bir şey var ki kitaba başlamadan önce çok daha ağır bir dille yazıldığını düşünmüştüm oysa ilerlemesi dili bakımından hiç bir sıkıntı teşkil etmiyordu gayet kolay okunabilir bir dili vardı.
~Hafif spoiler içerebilir~
Kurguda ise hoşuma gitmeyen kısım Anasının her ne kadar yaşamı boyunca ızdırap çekmiş olduğunun farkında olacak kadar zeki ve düşünen biri olsa da oğlunun da onu üzmesi diyebilirim. Kadın en ufak bir sevgide dahi nasıl mutlu oluyordu, Küçük Rusyalı bile kendi oğlundan daha fazla sevgi saygı gösteriyor gibiydi. Kadının güçlü olması çok direkt olarak söylenmese bile kolayca anlaşılabilir bir açıda ortadaydı. Senin izlediğin yolu düşünüp tartıp kafa yorup da bir ömür yaşadığı yoldan bambaş bir yola geçmiş tüm kurulu yaşamını düşüncesini değiştirmiş anan ve sen hala üzerine yükleniyorsun kadının, üstüne üstlük minimum oranda saygı ve memnuniyet göstererek. Amacına odaklanmak iyi bir şey ancak bu yolda beraber yürüdüğümüz insanları da hiçe saymamalıyız ve Pavel tam olarak bunu yapıyor gibiydi. Sevdiği kadına dahi sevgisini göstermemesi özellikle çok sinir bozucu ve gereksiz bir detaydı. Sevgiye her zaman yer olmalı. Son olarak kitabın bitişi hakkında da pek memnun sayılmam sanki bölüm sonu gibi bir bitişti. Bunun yerine çok daha etkili bir son yazılabilirdi.
