Tutunamayanlar daha önce farklı dergilerde yazıları yayımlanan Oguz Atay’ın ilk ve en çok ses getiren romanıdır. Bu roman, 1970 de bitirmiş ama 1971-72'de yayınlanmasından sonra oldukça ses getirmiş çok tartışılan bir roman da olmuştur. Yazarın bu romanı bir nevi otobiyografik bir özellik taşır. Birçok yönden bu romandaki olaylar ile yazarın gençlik yıllarındaki yaşantısı arasında paralellikler bulunur. Bu romanın kahramanı da kendisi gibi bir mühendistir. Roman bazı noktalardan Oğuz Atay’ın hayatından ve anılarından önemli izler de taşır. Berna Moran, “hem içerik hem de biçimsel özellikleri bakımından Türk edebiyatında yepyeni bir evre” olarak değerlendirmektedir. Berna Moran, romanı “hem söyledikleri hem de söyleyiş biçimiyle bir başkaldırı” olarak niteler. Moran’a göre “Oğuz Atay’ın mizah gücü, duyarlılığı ve kullandığı teknik incelikler, Tutunamayanları büyük bir yeteneğin ürünü yapmış, yapıttaki bu yetkinlik Türk romanını çağdaş roman anlayışıyla aynı hizaya getirmiş ve ona çok şey kazandırmıştır.” Jale Parla ise “Don Kişot'tan Günümüze Roman “ adlı çalışmasında modern ve post modern roman bağlamında Atay'ın ve Tutunamayanların özel bir yeri olduğunu savunmaktadır. Oğuz Atay, romanında “ Küçük burjuva dünyasını zekice alaya almış, “saldırısını, tutunanların anlamayacağı, red edeceği türden bir roman yazarak küçük burjuvalığı ifşa etmeye çalışmıştır. Buna rağmen kimi eleştirmenler roman ve romancının başarısı karşısında olumsuz değerlendirmeler yapmaktadır. “Atay, Tutunamayanlar için herhangi bir kural koymamış, şiirden oyuna varıncaya kadar, her yazı türünü kullanmıştır. Okunuşundan sonra, ‘İnsanın aklına her geleni yazmasından bir roman ortaya çıkabilir mi?’ diye sorulabilir. Oğuz Atay, ayıklama nedir tanımıyor, ya da bu, bize böyle geliyor. Düşünceler, hiç bir zaman, kişileri duygulandırmaya yetmemiştir. Bir romanda, sürekli olarak eleştirisel aklın kullanılışı ve ‘humour’un ağır basışı, somut ‘insan gerçeğini yok etmeye yeter.» (Mehmet Şeyda). “Kitapta, roman türünün dışında şiir, şarkı, deneme ve değinme gibi, farklı anlatılar bulunmaktadır. Bu bölümler kimi zaman romana sindirilmiş kimi zamansa ayrıksı bir hava yaratmıştır. Yani okuyucuyu konudan koparan bir üslup söz konusudur. Kitaptaki akıcılık ise bu kopmayı kamufle ediyor. “[5] Roman alışılmış roman tekniğinden farklı olarak kuraldışı bir teknikle eleştirmenlerin bilinç-akışı tekniği olarak adlandırdığı bir teknikle yazılmıştır. Kısmen otobiyografik bir eser olarak da kabul edilen roman yazarın gençlik ve üniversite yıllarındaki hayatından, anılarından ve gözlemlerinden alınmış ayrıntılara sahiptir. Roman birkaç dile de çevrilmiş, “Het leven in stukken” adı altında Flemenkçeye (Hollanda Dili), eserin Hollandalı çevirmeni bu çevirisi ile ödül de kazanmıştır.[6] Bu eser özellikle sol kesim okurlar tarafından hayli ilgi görmüş ve pek çok zaman en çok satan kitaplar arasında yer almıştır. KONUSU Tutunamayanlar, belirli bir olayı sergilemekten çok; izlenimler, çağrışımlar, taşlamalar, ayrıntılar ve ruhsal çözümlemelerden oluşan bir romandır. Tutunamayanlar Turgut Özben adlı kahramanının intihar ettiği söylenen arkadaşı Selim Işık’ın hayatını ve ölüm nedenini çözmeye ve onu anlamaya çalışması etrafında oluşan bir romandır. Roman hangi düşünceye tutunmaya çalışırsa onun anlamsızlığının farkına varan bir aydınının kendisiyle girdiği acımasız savaşı kaybederek intihara sürüklenişini anlatmaktadır.

TutunamayanlarOğuz Atay · Sinan Yayınları · 197161,6bin okunma

·

108 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mahmut Keçeci