Methiyeleri sırasıyla düzebileceğim Tüfek, Mikrop ve Çelik’te, 600 sayfalık bu kitapta eleştirebileceğim tek bir nokta buldum. Hatta belki bu kısmı kitabın ortalarında iken okuyor olsaydım - ki bahsini ettiğim kısım kitabın son 20 sayfasında idi- yazara karşı bir önyargı ile devam edebilirdim. Şöyle ki Hıristiyanlık ve Müslümanlığı "diğer insanların dinini değiştirmeyi amaç edinen dinler” olarak tasvir etmiş. Kabul etmiyorum, en azından kendi dinim için. İslam hoşgörü dinidir ve kimseye zorla “gel benim dinime ail” demez. Bu dünyadaki diğer okurlara yanlış bir izlenim uyandırmakla kalmaz, Müslümanlığı ve Hıristiyanlığı olmadığı bir kaba sığdırarak bu dine mensup kişilerde bir kızgınlığa yol açabilir - kısa süreliğine de olsa bende bu kızgınlığı yaşadım. Ufacık eleştirimi yaptıktan sonra sıra sanırım övgüleri yağdırmada… Son Buzul Çağı’ndan bu yana (yaklaşık 13.000 yıl önce) gezegen aynı gezegen olsa da içeriği bambaşka. Şuan benim oturduğum yerden bilgisayarım aracılığı ile sizlere bu incelemeyi yazıyor oluşumla, kilpmetrelerce öteden sizlerin bu incelemeyi okuyor oluşunuz hemen hemen 8.000 yıl önce bitki ve hayvanları eviclleştiren, yiyecek üretimini başlatan, avcı-toplayıclıktan çiftçiliğe terfi eden atalarımızın nihai başarısıdır aslında. Kitabı okumamış olanların “ne alaka (?)” dediklerini duyar gibiyim ancak inanın bana bu kitabı okuduktan sonra pek çok şeye eskisi gibi baktığınız bir gözle bakmayacaksınız. Var olan perspektifiniz sınırları zorlayarak temele, en en derine gidecek. Örneğin neden Avrupalılar Afrikalıları sömürge altına aldılar da Afrikalılar bunun tam tersini gerçekleştiremedi? Fakir halk, yönetiminde sıkıntılat var vs. gibi açıklamalarda bulunacaksınız belki de. Ancak İşin siyasal boyutunun çok ötesinde cevapları varmış meğerse bu sorunun. Kimi zaman Afrika savanlarında lama veya lemurlar ile, Avrasya kıtalarında koyun veya atlarla bilrikte olacaksınız veya insanların kıtalara yayılımı ile bazı mega faunaların yok olması ile hüsrana uğrayacaksınız. Çin’in bugün hala kullanılan yazı sistemini ve hiç değişmemiş olan alfabesini öğrenecek, hayvanların ve bitkilerin Bereketli Hilal’de evcilleştirilmesinin öyküsünü okuyacak, bazı toplumların neden diğerlerine göre daha önde olup ötekilerin onları geriden seyrettiğini öğreniyor olacaksınız. Ancak inanın bana kitap tüm bu anlatılanlardan çok çok çok daha fazlası. Ortada büyük bir emek, 30 yıllık bir araştırma süreci var. Diamond’un tüm dünyada yankı uyandıran kitabı olarak nitelendirilmesi anlayışa oldukça açık bir durum. Böylesine ivedilikle yazılmış, her cümlenin, paragrafın bir bilgi taşıması ve böyle bir kitabı yazabilmiş olması pek az yazara nasip olur. İyi kitaptan anlayan herkesin okuyacağını düşünüyorum.

Tüfek, Mikrop ve ÇelikJared Diamond · Tübitak Yayınları · 20167,7bin okunma

·

233 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Çağla Atmaca