Davasını ve dava arkadaşlarını karakolda yediği bir tokatla beraber terk eden Kenan bir gece içki sofrasında tanıştığı felsefe öğrencisi, devrimci Günsel ile hem aşka yelken açmış hem de yıllardır duyduğu pişmanlığı giderme fırsatı yakalamıştır. Yalnız ortada bir problem vardır… Kenan evli ve bir kız babasıdır… Kitapta sadece Günsel ile Kenan yok tabi. Kenan’ın eşi Nermin, fikirleri taban tabana zıt olsa da arkadaşlıkları süren Rasim, Günsel’in yakın arkadaşı doktor adayı Handan ve kanımca Vedat Türkali’nin kitaptaki karşılığı olan Baba. Kitabı okurken en çok üzüldüğüm karakter Nermin oldu benim. Zira kendi halinde, ailesinden başka bir şey düşünmeyen, fedakâr bir kadındır Nermin. Kitapta toplumun yerleşik düzenini temsil eden, siyasetten anlamayan ve hatta anlamak istemeyen bir karakteri canlandırır. Ancak Kenan ile Günsel aşkının kurbanıdır. Hak etmediği halde hakaretlere, aşağılamalara ve daha nelere katlanmak zorunda kalır. Yine de vazgeçmek istemez ailesinden, kocasından. Kenan’ın arkadaşı Rasim ise yukarıda yazdığım gibi gemisini ne olursa olsun yürütmeye çalışan bir karakterdir. Günümüz deyimiyle omurgasızdır. Çıkarı için her türlü ahlaksızlığa meyletme özelliği vardır. Kenan’ın da en büyük korkusu bir gün Rasim’e benzemektir. Gerçi Kenan Rasim’i ne kadar hazzetmese de, uzak durmaya çalışsa da başı sıkışınca aradığı yegâne insan da Rasim’dir. Kitaptaki büyük çelişkilerden biridir bu arkadaşlık ilişkisi. Kitabın başında ön planda olmasalar da ilerleyen kısımlarda sazı eline alan iki karakter daha vardır kitapta: Handan ve Günsel’e aşık zengin devrimci Sermet. Handan siyasetle alakası olmaya bir tıp öğrencisiyken polisin öğrenci gösterileri sırasında sergilediği ölçüsüz sertlikteki tutum Handan’ın devrimcilerle aynı saflarda yer almasına sebep olmuştur. Sermet ise zengin bir ailenin oğlu olsa da devrimci bir kişidir. Ancak davranışları özellikle Günsel’in hoşuna gitmemektedir. Sermet ve Kenan arasında gizli ama sert bir mücadele vardır Günsel için. Kitap aslında Türk aydınına bir eleştiri de içermekte. Zira küçük burjuva Türk aydınını temsil eden Kenan aslında korkak biridir ve zora geldiği zaman arkasına bakmadan kaçabilir. Kitapta bu satırları şu şekilde okuyoruz: “…bir tek özelliği vardır bizim aydınımızın, ortak yanı tümünün: Korkar”. Diğer taraftan işçi sınıfının haklarını savunduğunu iddia eden Kenan, aslında işçi sınıfına çok uzaktır. Burada aydın ile halk arasındaki uçurumun ne ölçüde olduğunu anlatmaya çalışıyor bize Vedat Türkali. Özellikle Kenan’ın işçi sınıfı ile yakınlaşmak için Zeytinburnu’nda gittiği bir lokantada başına gelenler bu uçurumun derinliğini anlamamız açısından önemli. Hikaye okuyucuya iki kişinin üzerinden aktarılıyor. İlk başta Kenan üzerinden hikâye anlatılırken ilerleyen sayfalarda Günsel’in üzerinden de anlatım yapılıyor. Anlatım şekli olarak bilinç akışı kullanılmış olsa da diyaloglarda fazlasıyla mevcut. Kitabın kahramanlarının kafa karışıklıklarının ne derece büyük olduğunu anlamamız açısından bilinç akışı tekniğinin uygulanması yerinde olmuş. Kitap tarz olarak hem bir aşk romanı diğer taraftan da politik tarihimize ilişkin bir anı kitabı hüviyeti taşımakta. Hangisi daha ağır basıyor diye soracak olursanız size cevap veremem. Aşk ile devrim o kadar iç içe geçmiş ki kitabın sayfaları içinde, birbirinden ayırmanın imkânı yok. Kalın bir kitap olsa da sürükleyici diyebileceğim bir kitap. 34 günde bitirmiş olmam tatile denk gelmesinden kaynaklandı. Yani kitabın bunda bir kabahati yok. Bunun dışında Vedat Türkali’nin baş yapıtı olarak kabul edilen bu kitap bende büyük bir etki bırakmadı. Sonunu az çok tahmin edebiliyorsunuz. Salt bir aşk romanı olarak okumak yerine yakın tarihimizi de anlatan bir kitap olarak değerlendirmekte ve o gözle okumakta fayda var. Bu arada kitaba başlamadan önce 1960 ihtilali ile alakalı bir araştırma yapmakta fayda olabilir.

Bir Gün Tek BaşınaVedat Türkali · Everest Yayınları · 20145,2bin okunma

·

159 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgün Coşkun