Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

Mekke şerifinin oğlu olan Faysal, kendisinin hükümdar olacağı ve öncelikle Ortadoğu'yla, Arap Yarımadası'nın bütününü bir araya getirecek bir Arap krallığı düşlüyordu. İngilizler, Arapların Osmanlılara karşı ayaklanmasına karşılık olarak bu krallığı ona vaat etmişlerdi, babasını da halife sanıyla tanıyacaklarını vaat ettikleri gibi; dolayısıyla, Dünya Savaşı'nın sonunda, Batılı güçlerden tasarısı için destek almak amacıyla, Albay Lawrence'la birlikte Versailles Konferansı'na katıldı. Paris'te kaldığı süre içinde, Siyonizm hareketinin önemli figürlerinden, otuz yıl sonra, İsrail devletinin ilk başkanı olacak olan Chaim Azriel Weizmann'la tanıştı. Bu iki adam 3 Ocak 1919'da, iki halk arasındaki kan bağlarını ve tarihsel ilişkileri överek ve Arapların arzuladığı büyük krallığın kurulması halinde bunun Filistin'e yerleşme konusunda Yahudileri cesaretlendireceğini ileri sürerek, şaşırtıcı bir belgeye imza attılar. Ama söz konusu krallık kurulmadı. Batılı güçler bölge halklarının kendilerini yönetemeyeceklerini düşünüp İngiltere'ye Filistin, Batı Şeria ve Irak "manda"larını, Fransa'ya da Suriye ile Lübnan "manda"larını vermeye karar verdiler. Öfkeden çılgına dönen Faysal, Atatürk'ün çizdiği yoldan ilerleyip Batılı güçleri bu oldubitti karşısında bırakmaya karar verdi. Kendini "Suriye Kralı" ilan edip Şam'da Arap siyasal hareketlerinin çoğunluğunun katıldığı bir hükümet kurdu. Ama Fransa kendisine verilen bölgeden yoksun kalmaya niyetli değildi. Hiç zaman kaybetmeden oraya gönderdiği askeri birliğin Faysal'ın zayıf birliklerini yenip Temmuz 1920'de başkentini ele geçirmesi pek de zor olmadı. Tek savaş Maylasun adındaki bir köyün yakınlarında yapıldı; bu ad yurtseverlerin belleğine bir hayal kırıklığı, güçsüzlük, ihanet ve yas simgesi olarak kazındı. Suriye'deki geçici krallığını yitiren Haşimi emiri teselli ikramiyesi olarak, İngiliz himayesinde Irak tahtını aldı, ama saygınlığına sonsuza dek leke sürülmüştü. Elli yaşında, 1933'te, İsviçre'de kaldığı bir dönemde hayata gözlerini yumdu; Lawrence'da bundan İki yıl sonra bir motosiklet kazasında ölecekti.
·
81 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.