Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Gönderi

930 syf.
10/10 puan verdi
Muhteşem Bir Siyer
Değerli ve merhum Muhammed Hamidullah Hoca'nın 20 yıllık emeğinin sonucu olarak vücûd bulan, ilahiyat hocalarının siyer deyince tavsiye olarak önerdiği kitaplar arasında yer alan, Hz. Muhammed'in hayatının geçtiği coğrafya, yaşadığı dönemdeki siyasi ortam, kişisel hayatı, diplomatik ilişkilerini ve izlediği siyasetin detaylarını kapsamlı bir şekilde göreceğiniz muhteşem bir eser: "İslâm Peygamberi". Hamidullah, kitabında samimiyeti elden bırakmayan akademik bir üslûpla konuları ele alıyor. Kullanılan dil, gerçekten takdir edilesi; çünkü 930 sayfa gibi kocaman bir yekûn tutan bu eserin kendini okutturmasının bunda büyük payı olduğunu düşünüyorum. Dil konusuna değinmişken çevirmen Mehmet Yazgan Bey Efendi'ye teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Çevirinin anlaşılırlığı gösterdiği özeni net bir şekilde gösteriyor. Yine kitapta yazım ve noktalamaya verilen önem de takdir edilesi. Kitabın önemine yaraşır bir çeviri yapıldığını rahatlıkla söyleyebilirim. Değerli Yazar, siyerle ilgili her konuda bulabildiği rivayetleri elden geldiğince kullanmaya ve bunları yerine koymaya büyük özen göstermiş. Bu, kapsamı ve eldeki malzemeyi heba etmeme anlamında bir avantaj gibi sayılsa da, yer yer eleştirel bakış bırakılıp, rivayete teslim olunan yerler de var muhakkak. Söz konusu duruma karşı özellikle Hz. Muhammed'in doğumu (s. 50), babasının yüz deve kurban edilerek âzâd edilmesi (s. 47), göğsünün yarılması (s. 50), Rahip Bahira olayı (s. 55), ilk vahiy sonrası Varaka ile görüşme (s. 82), vahyin belli süre kesilmesi, intihar olayı (s. 82), ayın yarılması olayı (s. 98), Garânik olayı (s. 105), boykotun kaldırılması (s. 109), mucizeleri (s. 118) gibi konuların daha dikkatli okunmasını tavsiye ediyorum. Mucize konusuna özel bir bölüm ayıran Hamidullah Üstad, mucize talebinin toplumun gelişmişlik düzeyi arttıkça azalacağını söylemekte ve asıl odaklanılması gereken durumun bu gibi doğaüstü ve istisnai durumlar değil, Hz. Peygamber'in risalet ve metoduna odaklanılması gerektiği konusunda mühim uyarılarına canı gönülden katılıyorum. Mucize konusuna da ayrı bir önem vererek geniş bir şekilde incelemeye çalışıyor. (s. 120 vd.) Muhammed Hamidullah, siyerinde mevcut rivayetleri ayıklamak yerine hepsini kullanmayı bir prensip haline getirmiş gibi görünüyor. Bir örnek vermek gerekirse: Boykotun kaldırılması sürecinde hem birçok Mekkelinin bunu bitirmek için beraber hareket ettiğini hem de güvelerin boykot metnini yediğinden bahsediyor. Kitabı okuduğunuzda birçok olayda rivayetleri telif etme metodunun kullanıldığı görebilirsiniz. Bu siyerin başka önemli bir özelliği ise sadece rivayet aktarıcılığı yapılmaması, bunların yorumlanması ve olaylar arası bağlantıların kurulmaya çalışılması, farklı açılardan değerlendirmelere tâbi tutulması. Hamidullah, üstte de bahsettiğim gibi rivayetlerin neredeyse hiçbirini ayıklamaya tâbi tutmuyor, evet; ama bu, onlar hakkında yorum yapmasına, değerlendirmede bulunmasına engel bir durum da teşkil etmiyor. Ayrıca, değerli yazarın kitaplara vukûfiyeti, el yazması belgelerden alıntıları, Kuran dışında diğer kitapları da kullanması yorum gücünü, olaylara bakışını ve durumları kapsamlı ele almasında büyük fayda sağlamış görünüyor. Kitabın içeriğine gelecek olursam: En başta Hz. Peygamber zamanındaki ortam ve şartlar hakkında bilgi verilmesiyle kitaba başlangıç yapılmış. Daha sonra Hz. Muhammed'in neden farklı bir yerde değil de, Mekke'de görevlendirildiği üzerinde durularak bunun coğrafî, sosyolojik, fiilî, psikolojik ve dille ilgili nedenleri incelenmiş. Siyere hazırlık bâbından üstteki gibi bilgiler verildikten sonra asıl konu olan Hz. Muhammed'in doğumu, gençliği, evlenmesi gibi konular işlenerek sîret öncesi hayatı hakkında bilgiler verilmiş, yorumlarda bulunulmuş. Devamında risaletin başlangıcına geçilmiş, tebliğ faaliyeti ile Mekke'deki tepkiler vb. durumlar üzerinde durulmuş. Burada dikkatimi çeken iki önemli konu var: Birincisi mirac ve mucizeler üzerinde ayrı başlıklarla durulması. Diğeri ise hicretten önce kadınların İslâm'ın yayılmasına katkılarının incelenmesi. Medine'ye hicret ile birlikte yeni bir devletin kurulması sürecinde toplumun örgütlendirilmesi üzerinde durulmuş, devamında ise savaşlar konusuna geçilmiştir Bu konular işlendikten sonra birinci cildin yarısını kaplayan bir konuya geçilmiş: Hz. Muhammed'in ilişki içinde olduğu toplulukların tanıtımı, onlarla yaşanan durumlar, gönderilen davet mektupları ve bunların incelenmesi. Birinci cildin yarısı yekûnu bir yer işgal eden söz konusu başlıklarda Ehâbiş Kabileleri, Habeşlilerle, Mısır'la, Bizans İmparatorluğu ile, İran'la, İran sömürgeleri olan Temîm, Benû Hanîfe gibi kabileler ve Yemen ile, yarımadada olan Benû Gıfâr, Cuheyne, Mudlic gibi kabileler ile, diğer Arap kabileleri olan Huzâ'a, Benû Suleym, Gatafânlılar, Kelbler gibi kabileler ile, Yahudilerle, Hıristiyanlarla ve diğer dinler olan Mecusîler, Sabiîler, Budistler ile olan ilişkiler, yaşanan olaylar detaylı bir şekilde incelenmiş. Siyer okuyanlar ismini verdiğim kabile ve grupların ismini çoğu zaman okur; ancak onlar hakkında detaylı bir bilgi sahibi olmaz. Belki de bu eksikliği fark eden Hamidullah Hoca, bahsedilen topluluklar hakkında kapsamlı bilgi vermek istemiştir. Bunları topluluklar özelinde toplamasının başka bir ise kitaplarda parça parça olan bilgileri toplu hâle getirmek isteği de olabilir. İkinci cilde geçtiğimizde Hz. Peygamber'in özel hayatı ile başlangıç yapıyoruz. Burada Hz. Peygamber'in hanımları, cariyeleri ve buna bağlı olarak İslâm'ın köleliğe bakışı işleniyor. Daha sonra Hz. Muhammed'in dinî, ahlâkî ve toplumsal alanlardaki eğitim ve öğretimi üzerinde durularak ibadetler, güzel sanatlar, kumar, eğitim faaliyetleri ile ilgili detaylar, fen bilimlerindeki gelişmeler üzerinde durulmuştur. Devamında Resûlullah’ın tıp anlayışı özelinde İslâmiyet'ten önce Arabistan'da tıbbın durumu, Hz. Peygamber'in tıp konusundaki tutumu, Kuran'da tıp, Hz. Peygamber döneminde görülen hastalıklar gibi tıpla ilgili birçok konuya burada yer verilmiş. Tıptan sonra, inşaat mühendisliği, şehircilik, mimarlık gibi alanlardaki gelişmeler üzerinde duran Hamidullah, yine bu konularda Kuran'da geçen malzemeye atıfta bulunuyor ve ibadet yerleri, şehirlerin düzeni, binaların yapımı gibi konulara değiniyor. Bunlardan sonra geniş bir alanı kapsayan devlet anlayışına geçiş yapılıyor. Konuya İslâm öncesi ile başlanıyor. Mekke'de devlet anlayışı, dinî ve askerî görevler üzerinde durulduktan sonra, İslâmî dönemde devlet anlayışına geçiliyor. Yine ana kaynak olan Kuran üzerinde bu konuya dair bilgiler derleniyor, daha sonra Hz. Muhammed'in hükûmet anlayışına dair konulardan bahsediliyor. Yine bu konuyla bağlantılı olarak adalet teşkilatı, iktisâdî sistem, askerî teşkilat konularına değiniliyor. Devletin ayrılmaz parçası olan bürokrasi konusu da burada incelenenler arasında. Kitabın sonuna doğru yaklaşırken Hamidullah Hoca, derlediği, topladığı, incelediği kaynaklardan Resûlullah’ın izlediği siyasetin temel ilkelerini ortaya koymaya çalışıyor. Bu bölüm, daha kapsamlı olarak ele alınacak kadar değerli. Hz. Peygamber'in hayatından çıkarılacak böyle net ilkelere büyük ihtiyaç var. Belki de "İslâm'da Devlet İdaresi" kitabında Hamidullah Hoca, bu ilkeleri genişletmiş ve incelemiştir. Kitabı bitirmeden o dönemdeki toplumsal hayata dair, yaşayış tarzı, Hz. Peygamber'in kişisel hayatı gibi konulara değiniliyor. En sonda ise Hz. Peygamber'in vefatı üzerinde duruluyor; ancak burada verilen bilgiler kitapta detaylı işlenen konulara göre cılız kalmış. Akılda birçok soru işaretiyle bu konu işleniyor. En sonda ise Hz. Peygamber'in vefatı sonrası toprağa verme meselesi ve hilâfet sorunu üzerinde kısaca durularak kitap hitama erdiriliyor. Son sözlerime gelecek olursam: "İslâm Peygamberi", klasik bir siyer okumak isteyen okurları tatmin etmeyecektir. Yazarın amacı kronolojik olarak Hz. Peygamber'in hayatını işlemek değildir. Onun hayatında yaşadığı çevrenin nasıl olduğu , ortaya koyduğu eserin nasıl ortaya çıktığı, Hz. Peygamber'in peygamberliği ile başlayan süreçten ölümüne kadar geçen sürede neler yaptığı, nasıl yaptığı, stratejisi, ilişki içinde olduğu topluluklar, insanların kimler olduğu gibi nice konuları aydınlatmaya çalışmaktadır. Siyer üzerinde altyapıyı az çok oluşturmuş kişilerin bu değerli kitabı es geçmemelerini, okuma listelerine dâhil etmelerini kesinlikle tavsiye ediyorum. Ayrıca bu muhteşem eseri yazar değerli yazar Muhammed Hamidullah'a rahmet, bu kitabın dilimize kazandırılmasında emeği geçen herkese sonsuz teşekkürler ediyorum. İslam Peygamberi'nden yaptığım bütün alıntıları bir araya topladım. Ulaşmak için tıklayınız: sametonurr.medium.com/i%CC%87slam-pey...
İslam Peygamberi
İslam PeygamberiMuhammed Hamidullah · Beyan Yayınları · 2019571 okunma
··
1.187 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.