Tolstoy'un "İnsan Ne İçin Yaşar?" kitabı maalesef benim için beklentilerin çok çok altında bir okuma deneyimi sundu ve önceden incelemesini okumadan aldığıma da pişman oldum diyebilirim. Kitabın İş Bankası Yayınları baskısında toplamda altı tane kısa öykü bulunuyor ve kitabın isminin aslında "Fakirliğe Övgü" veya "Boyun Eğmenin İrfanı" olması, bu öykülerin muhteviyatına daha uygun olurdu. Biraz daha açmak için öykülerin kısa bir değerlendirmelerini yapmak isterim. İnsan Neyle Yaşar? Kitaba adını veren bu öyküde, sevginin gücünden ve öneminden bahsedilmeye 'çalışılmış' dersem doğru olur. Çünkü öykü temel olarak telefonunu çıkar göster diyen dayılara yönelik yazıldığından, maalesef sevginin temelinde insanların kendi iç hesaplaşmaları değil, Tanrı'nın emirleri bulunuyor. Bu nedenle çoktan bayatlamış bir düşünceyi bizlere aktarmaya çalışıyor. Tolstoy bunu Ortaçağ döneminde yazsaydı bir anlamı olabilirdi ancak kendi döneminde artık demode kalıyor denilebilir. Kıvılcımı Söndürmeyen Ateşi Zapt Edemez Komşular arasındaki ilişkinin dramatik bir değişiminden söz eden öyküde, başkalarının yaptığı kötülüğe razı gelmemiz, mümkün mertebe yasal yollara başvurmaktan kaçınmamız, hakkımızı aramamamız öğütleniyor. Bunun da iyi ilişkilere yol açacağı söyleniyor. Elbette Tolstoy bunu bu kadar göze parmak şeklinde söylemiyor, ama ana fikir bu. Mum Patronunuz, beyiniz, amiriniz sizi ezerse, aman sesinizi çıkartmayın, Tanrı onun cezasını kendisi verir temalı bir öykü daha. Gerçek dünyada işlerin böyle yürümemesi ve hikayenin Rus köle köylülerinin oldukları bir dönemde yazılması nedeniyle, kalabalıkları uyuşturmak hedefiyle yazıldığı çok açık. Zaten bu öykülerin yazılmasından bir kaç on yıl sonra Rusya'da işçi devrimi gerçekleşiyor. Kızlar Büyüklerden Akıllıymış Kitapta hoşuma giden tek hikaye diyebilirim. Çocukların masumiyetleri ve sahip oldukları düşmanlıkları bile çok kolayca unutabildiklerini kısa ve güzel bir şekilde anlatıyor. Sonunda dini bir referans yine var ancak öykünün hatırına görmezden geliyorum. İnsana Çok Toprak Gerekir mi? Açgözlülük kötüdür temalı bir öykü. Esasında güzel başlıyor ancak bitişini beğenmedim. Yine de kitaptaki çoğu öyküye göre daha olgun ve vurucu şekilde tamamlanmış. Havada kalmışlık bulunmuyor. İlyas En nefret ettiğim öykü olabilir. Çok zengindik ama mutlu değildik, artık fakiriz ve çok mutluyuz şeklinde abuk bir sonuca varılıyor. İnsanın kendi hayatının dümenini eline almasının, kendi fikir ve arzularına göre hareket etmesinin kötü olduğu, başkalarına boyun eğmenin en büyük mutluluk sebebi olduğu söyleniyor. Kitap maalesef Tolstoy gibi büyük bir zihne pek yakışmıyor. Kendine yeni ufuklar, fikirler, düşünceler katmak isteyenleri de tatmin etmeyecektir. Dini kişisel gelişim kitaplarının on dokuzuncu yüzyıl versiyonu olarak görülebilir. Eğer başkalarına boyun eğmekten hoşlanıyor, ah o sobalı fakirliğimiz ne kadar güzeldi diyorsanız, sizin için biçilmiş kaftan olacaktır. Eğer modern dünyanın düşünsel temellerini biliyorsanız, boşu boşuna zihninizi kirletmeyin.

İnsan Neyle Yaşar?Lev Tolstoy · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2019190,7bin okunma

·

92 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.