Eser adından da anlaşılacağı üzere Spinoza-Bleynbergh arasında geçen mektuplaşmaları içeriyor. Mektuplar da tartışılan konuların kökü kötülüğe, kötü olmaya dayandığı(nı düşündüğü) için Delüze bu mektuplaşmalara bu ismi vermeyi tercih etmiştir. Sıklıkla bu tabiri kullandığından diğerleri de böyle bir adlandırma ile anmaya başlamıştır. Mektupların içeriğine bakacak olursak Bleynbergh'in sorularına cevap aramak için Spinozaya yazdığı binlerce soru buluruz. "Bir şeyin kötü olduğunu nasıl anlarız? Kötüyü yapmaya karar veren biz miyiz? Tanrı her şeye gücü yeten iradesi yüksek bir şeyse kötünün ve iyinin nedeni o mudur? Hata nedir? Yetkinlik ve öz nedir? Bir şeyleri anlama kapasitem ve iradem bu yetkinliğe bağlıysa elimde olmayan sebepler için neden cezalandırılacağım? Eğer cezalandırılmayacaksam beni kötü şeyler yapmaktan alıkoyan ne olacak?". Ancak sorulara verilen cevaplar onu yeterince memnun etmediğinden Spinoza mektuplaşmanın yararsız olacağından bahsedip bir süre sonra artık yazmamayı tercih etmiştir. Açıkçası Spinoza hayranı olmama rağmen verilen cevaplar maalesef beni de tatmin etmedi çünkü ele alınan Tanrı, iyilik, kötülük kavramlarının açıklaması benim için yetersizdi, Hristiyan Bleynbergh kutsal kitabına göre yargılarken ben kendi zihnime ve anlama yetime göre yargılayıp anlamaya çalıştım fakat karşılaştığım cevaplar yetersiz ve sıradandı. Bir şeyi kabul edebilmek için onu ispatlamak gerekiyor, inanmamız gerektiği için değil bilmek zorunda olduğumuz için veya bildiğimiz için kabul etmeliyiz. Ancak Spinoza bazı yerlerde 'Kutsal kitapların Tanrının kelamı olduğunu matematiksel olarak kanıtlayamam ama buna inanırım' diyor. Bir şeyi matematiksel veya herhangi bir başka yolla kanıtlayamayacaksak buna inanmak nasıl doğru olabilir ki? Bana kalırsa Tanrının kelamı diye bir şey yok, Tanrı tüm insanlığa yaymak istediği bir mesajı tek bir insanla konuşarak yayıyor ve benimle doğrudan konuşabilirken ona inanmamı bu yolla sağlayabilirken araya hiç de güvenilir olmayan aracılar sokuyor. Benden 1500 sene önce yaşamış kişilerin dilini bilmiyorum, yaşadıkları ortamları kavrayamıyorum, bugün denilen 'o çok güvenilirdi' lafına inanmakta bu yüzden güçlük çekiyorum. Keşke Spinozayla yüz yüze bu sorunları paylaşabilseydim ve paylansam bile ne demek istediğini kendi ağzından dinleyebilseydim belki o zaman daha tatmin olurdum.

Kötülük MektuplarıBaruch Spinoza · Norgunk Yayıncılık · 2015160 okunma

·

368 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Zişan Varlık