Kitap siyasilerin köy enstitüleri hakkında görüşleri ile başlıyor. Enstitülere bakış açıları bizim gözümüzde canlandırdığımız köy enstitüleri fikrinden çok farklı. Sıradan bir proje gözüyle bakılmış ve kalıcı olmasını beklemedikleri gibi istemiyorlar da. Ardından Keşiş Düzü'nde kurulacak enstitü için öğretmen seçiyorlar ve öğretmenler bir şekilde başlıyorlar göreve. Diğer tarafta köylünün enstitüye bakış açısı konu ediliyor. Kendini hiçbir pişmanlık veya insanlık emaresi göstermeden köylüyü sömürmeye adamış bir ağa ve onun etrafında kendi çıkarına hizmet eden adamları var. Ağanın enstitü hakkındaki fikri kendi gücünün ve sarsılmaz otoritesinin çatlayacağı fikrinden ibaret. Bu kesim enstitünün açılmaması için elinden geleni yapıyor. Kitabın devamında öğretmenlerin kısıtlı imkanlarla enstitüyü kurma çabaları anlatılıyor. Kitabın başından sonuna enstitülerin neden başarısız olduğunu göreceksiniz. Üst kesimin değişmez eziciliği size tanıdık gelecektir. Eğer Yaşar Kemal'in dilini seviyorsanız kitap size yabancı gelmeyecektir. Kitabın bir konu hakkında farklı kesimlerin düşüncelerini böyle ince ve gerçekçi işlemesi kitabın en esaslı kısmı. Köy enstitülerine bir de Kemal Tahir ile bakmanızı öneririm. Keyifli okumalar.