Musul için kurulan komisyonun incelemelerini sürdürdüğü sıralarda 13 Şubat 1925 tarihinde Türkiye’de Şeyh Said İsyanı patlak verir. Yaklaşık iki ay süren ve 15 Nisan 1925 tarihinde bastırılan Şeyh Said İsyanı ’nın sebep ve sonuçları dış politika bağlamında değerlendirildiğinde yaygın olarak bu ayaklanmanın İngilizler tarafından desteklendiği savunulur. Şu ana kadar yapılan araştırmalarda isyancılarla İngilizlerin temaslarının olduğuna ve İngilizlerin desteklediklerine/kışkırttıklarına dair kesin verilere ulaşılamamıştır. Elbette kesin verilere ulaşılamaması İngilizlerin olayla ilgilerinin olmadığını da göstermez. Bu tartışma resmi ve güvenilir verilere ulaşıldığında netleşecektir. Öte yandan özellikle Türkiye’de yaygın olarak kabul gören ve resmi ders kitaplarında da yerini alan görüşe göre “Türk ordusunun Şeyh Said İsyanı ile meşgul olması ve yıpranması” Musul’a yönelik bir harekatı engellemiştir. Elbette Türk ordusu isyan bastırmakla uğraşırken yıpranmış ve isyan bastırıldıktan sonra Musul’a olası bir harekat ihtimali tartışılırken cephe gerisinde başka bir isyan çıkma ihtimali gözönünde bulundurulmuştur. Ancak şu da unutulmamalıdır ki; Nasturi tedip harekatı sırasında Türk ordusu sınırı zorlamış ve İngilizlerin açtıkları ateş caydırıcı bir etki yaratmıştır.
Türk Dış Politikası, Auzef
·
33 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.