Kitap kısaca egoizm, rasyonel egoizm ve özgürlük çemberinde sıkışmış bir bireyin düşüncelerinde ki kendini haklı veya haksız düşürmek için çabaladığını görürüz. kahramanımız anti-kahramandır yani sevilmeyen kişidir. Öncelikle kitabı anlamak için bu üç kelime üzerine durmak lazım. Egoizm Egoizm kısaca yardım etmenin bencillik olduğunu ve bunu kişini kendini tatmin etmekten başka hiçbir şey olmadığını ayrıca sadece kendi çıkarlarına göre hareket edilmesini doğru bulur. Örneğin birisi size kahve ısmarladığı zaman siz mutlu olun değil de sizinle kafede vakit geçirmek için bunu yapıyordur. Çünkü siz bir şey almazsanız ya kafede oturamazsınız ya da alan kişi size almamışsa sizi dışlanmış hisseder, beyin sağlıklı ilişki kurulmasını engellendiğini düşünür ve kendisinin vicdanını rahatlatmak veya sırf iyi birisi olduğunu kendine kanıtlamak için bunu yapar, ya da sizi seven birisi ile ayrıldığınızda aslında onu değil de sadece sevgisini sevdiğiniz için birlikte olmuş ve bundan sıkıldığınız için ayrılırsınız. Aslında o kişiyi değil onun sevgisini sevmiş oluruz bu da ilgi ve sevgi açlığımızı dindirmek için beraber olduğumuzu gösterir yani yine kendi çıkarlarımız ile hareket ederiz bunu siz fark etmediyseniz bile bilinçaltımızın işleyişini bu şekildir. Rasyonel Egoizm Egoizm tamamen kişiseldir ama rasyonel egoizm sosyal bir düzeyde işler yani sizin çıkarlarınızı düşünmeniz doğrudur ama bu çıkarları duygu katarsanız bazen kendimize zarar vermiş olabiliriz. Bu yüzden zararı en az seviyede yaşamak için başkası sizin yerinize çıkarlar hazırlar ama bu duygudan yoksun akıldan ağır basan bir felsefedir. Sizin ne zaman uyumanız gerek, ne zaman yatmanız, ne zaman yemek yemeniz gibi kararları başkaları alır kısacası bilinç altınız hapishaneye çevrilir aslında bu yanlış değildir, nedeni özgürlük kısmında açıklıyorum. Özgürlük Özgürlük deyince aklımıza istediğimiz her şeyi yapmak gelir ama gerçek özgürlük bu değildir gerçek özgürlük istemediğimiz hiçbir şey yapmamaktır. Peki bir insan nasıl özgür olabilir egoizm ile mi? Egoizm kendi çıkarlarımız ile hareket etmekse istediğimiz her şeyi yapmaktır ama istediğimiz her şeyi yapmak gerçek özgürlük olmadığını söylemiştim, çünkü insan aldığı kararlardan bazen memnun olmaz; kendi çıkarınız için eğlenceli bir ortamda girmenize rağmen bir anda durgunlaşmanızın sebebi aslında canımız öyle istedi, yani aldığımız kararlar aslında bizi tatmin etmiyorsa ve beklentimizi karşılamadığımızda özgür mü oluyoruz hayır. Hatta şöyle bir örnek verelim özgür sizi, uzun bir binanın tepesine çıkartıp aşağı bakmanızı istedik ayağınızın kaymak ihtimali veya sizi birisi itme olasılığı da yok ama aşağı baktığımızda kaygı ve korku duyarız, ne kadar saçma değil mi ihtimal dışı bir şeyden korkuyorsunuz... Tebrikler artık özgürsünüz çünkü size iki seçenek sunuldu atlamak ve atlamamak ama atlamamanın imkânsız olduğu halde o ihtimali seçme özgürlüğünüz olduğunun farkındasınız. İşte bu yüzden özgürlük böyle karmaşıktır, yani özgür olmak için korkmak mı lazım hem hayır hem evet. Nedeni kısa vadeli özgür olmak belki iyidir ama uzun vadeli bir özgürlük (korku) sizin daha pasif ve rutin bir hayatın içine sokar, bu yüzden iler ki zamanlarda hiçbir çıkarınız olmamaya başlar yani özgürlük ile kölelikte beraber gelir. Bu döngüyü kırmak rasyonel egoizme gerek vardır çünkü bu özgür bireyler özgürlüğün kölesi olmuşlardır, özgürlüğün kölesi, özgür olmak değildir. Eğer rasyonel egoizmin kölesi olunursa özgürlüğün kölesi olmaktan çıkar ve sistemin kölesi olunur. Tebrikler artık yine özgürsünüz ama sistemin özgürü....

Yeraltından NotlarFyodor Dostoyevski · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2020127,8bin okunma

·

152 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.