1838 İngiliz Ticaret Anlaşması’yle biz Batı’ya teslim olmuşuz. O günden beri bir yarı sömürgeyiz. Yarı sömürge, tam sömürgeden çok daha fena. Tam sömürgede millî hisler şahlanır. Bunda ise öyle değil. Tam bir metres hayatı. Nikahsız evlilik. Bu anlaşmanın kabulü Tanzimat Fermanı ile 1839’da.