1 hafta içinde okuduğum 3. Jack London kitabı oldu Martin Eden. Kitaplarını okudukça okuyasım geliyor; hiç sıkmayan bir dili, sürekli azim ve mücadele içinde hayat hikayeleri yaratmadaki üstün başarısı ve hep ana karakter ve birkaç yan karakter ile birlikte belirli mekanlarda geçen olay örgülerine rağmen hiç tekrara düşmeyen anlatım şölenine tekrar tekrar hayran oluyorum. Martin Eden, tam anlamıyla azim ve başarı öyküsü. Öyle ki aşık olduğu kadın için görünüşünü, konuşma üslubunu ve bilgi dağarcığını genişletmek için edebiyata yönelen Martin karakterinin okuma ve yazma ile başlayan bu öyküsü daha sonraları aşkın da ötesine geçecek ve inandığı bir işi başarmak için bin bir zorluğa katlanarak hayallerinin peşinden gideceği, okurken boğazımızda yumru oluşturacak kadar dokunaklı bir hikayede bulacağız kendimizi. Bir kitabı güzel yapan şey karşıt görüş dialoglara yer verilmesidir diye bir makale okumuştum. Jack London burada harika bir işe imza atıyor çünkü kitapta bir çok karşıt görüş karakterin tartışması arasında bulabiliyoruz kendimizi. Ayrıca yazarın ne kadar çok emek vererek bu işi ortaya koyduğunu da şöyle anlayabiliriz, kitapta yazarında açıkça ifade ederek düşünce ve teorilerinden etkilendiği Herbert Spencer’den Nietzsche’ye, Schopenhauer’den Ernst Haeckel’e, Bernard Shaw’dan Ward’a, Kant’tan John Locke’ye ve sayamadığım bir çok filozof ve felsefecinin teori ve görüşleri ile ilgili karşıt çıkar grup çatışmasına yer veriyor. Öyle ki yazar bahsettiğim her filozofun görüşlerini destekleyen ve desteklemeyen iki karşıt görüş karakter yaratmış. Hamilton ve Norton karakterini ele alalım mesela, birbirlerine söyledikleri her teoriyi üşenmedim gittim araştırdım ve gerçekten de bir filozofun XVII. yüzyılda yarattığı teori zamana yenik düşüp kalıcılığını yitirdikten sonra yeni fikir adamlarının XIX. Yüzyılda mantık ve bilim çerçevesinde nasıl eski teorileri çürütüp yeni akımlar ve yeni kavramlar oluşturup bunları bize hayali ve ya metafor karakterler aracılığı ile aktarmasında ki başarısını hayretler içinde okudum. Yazar gerçektende ya felsefeye çok hakim ya da elinin altında çok fazla kaynak olmalı bu kadar bilgiye ulaşabilmek için. Martin karakterini o kadar kendime yakın hissettim ki kitabın bitmemesi için beğendiğim bir dizi final yapıp bitmesin diye evin bütün odalarına televizyon kurup hepsinde dizinin oynadığı kanalı izliyormuş gibi tutundum kitaba. ( Look at the given example ). Bu kadar harika eserler verip tam edebi kariyerinin zirvesindeyken daha 40 yaşında ölmesi çok üzücü. Cesare Pavese içinde aynı cümleyi kurmuştum. Velhasıl kelam kitap okuyan herkesin yüreğinde derin bir yara bırakacakıp kendisinden bir şey bulacaktır, buna eminim. Özellikle son sayfalara doğru Martin’in bir tiradı var dönüp aynı yerleri belki 5 defa okudum, o kadar harika. En son bir kitabın sonlarına doğru heyecanlandığımı hatırlamıyorum derken Monte Cristo kontunda da benzer duygular içerisine girdiğim aklıma geldi. Bence her kitapsever hayatında bir defa da olsa Martin Eden’i okumalı. Bu kadar güzel bir kitaba son olarak kitap içerisinden not aldığım bir kaç etkileyici alıntı ve kitapta geçen çok etkilendiğim bir şiiri alta bırakarak bitiriyorum incelememi; ‘’ Hayatta her şey kötüye gidebilir, aşk hariç. Yeter ki bitkin düşen, bocalayıp tökezleyen zayıf iradeli biri olmasın, aşk hiçbir zaman yolunu şaşırmaz.’’ Sy 315 ‘’En ağır silleleri vursa da kader, ezilir belki ama eğilmez başım.’’ Sy 325 ‘’Ben hasta bir adamım. Hayır bedenim değil, ruhum hasta.’’ Sy 461 ‘’Seni en çok mutlu edecek şey neyse onu yap.’’ Sy 473 ‘’Ölüm acı vermezdi. Hayattı, hayatın sancısıydı bu feci, bu insanı boğan his.’’ Sy 480 ‘’ Bitirdim ben… Koydum lavtamı kenara. Mor üçgüller arasında Gölgeler asılı durdukça Şakımak da sona erdi, şarkılar da. Bitirdim ben… Koydum lavtamı kenara. Eskiden bülbüller gibi erken, Çiy düşmüş çalılarda öterken, Kestim artık sesimi. Yorgun bir ketenkuşuyum şimdi. Dudağımdaki ezgiler bitti, Öttüğüm zamanlar geçip gitti. Bitirdim ben. Koydum lavtamı kenara.’’

Martin EdenJack London · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202390,4bin okunma

··

991 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.