Fakat adalet duygusu, onu haydut ve katil yaptı”DİPÇE :
Hans Kohlhase(1500-1540) yılları arasında yaşamış, bir Sakson asilzadesinin keyfi bir uygulaması sonucu haksızlığa uğradığından, adaleti kendi sağlamak üzere Saksonya eyaletine karşı mücadeleye girişmiş bir tüccardır...
Yazar H.V. Kleist bu gerçek hikayeyi Michael Kohlhaas adıyla 1800'lü yıllarda kaleme aldığında adalet kavramı aynı sancıları yaşıyordu ve biz şimdi bu satırları okurken de adaletin bir toplumsal olgu olarak sosyal hayatın her merhalesinde aynı dikenli tellere takıldığını görmekteyiz. Keyfiliğin, paranın, gücün ve vicdansızlığın...
Hal böyle olunca 1500'lü yıllarda Hans'ın( Michael Kohlhaas) adalet sağlayıcılar tarafından teslim edilmeyen hakkını; yakıcı bir intikam hırsıyla, kendi yöntemleriyle almak istemesi ne derece yadsınabilir, sorununu kendi çağının da ötesinde bir soru olarak sorduğunu görürüz.
Eserin odağı bu sorgulamadır.
Toplum sözleşmesi bir kere ihlal edildiğinde bireylerde ortaya çıkan vahşi doğanın sorumlusu kimdir?
Asilzade'nin hukuk sistemindeki akraba, dost ve arkadaş kayırmalarına takılan Kohlhaas; tüm yasal yollardan çevrilirken, kabaran öfkesini hangi dini öğreti ile dizginleyebilir? Değil midir ki tüm inançlarda öncelikle adaletin sağlanması salık verilsin.
Michael Kohlaas en başından adaletin sağlanması uğrunda fedakarlıklarla kayıplarla yol alır.Bu onun itkisi, kamçılayıcısı olur. Fakat bir yerde kopuş yaşar. Kentin ve halkının hayatına yakıcı dokunuşlardan kendini alamaz.Bu ziyan tablosu içinde, halkın Elektör'e (yöneticiye) karşı gelinebilineceğini de gösterir. Sivil itaatsizliğin boyutlarına dikkat çeker, sonuç tahmin edilse de bu algının varlığı belki bir ışık doğurur.
Bu gerçek hikayeye yazarın kendi dokunuşları çok güzeldir. Evet, geçen asırlar adalet kavramının güncelliğini yüceltirken değişen toplum düzeni ve yasal düzenlemelere rağmen aksaklıkların hep aynı kaynaktan beslenmesi üzücüdür ama çingene kadının kehanetiyle gelen mistik dokunuş, yazarın ümitvar oluşunu ve okurun da adaletin er ya da geç belki öte alemde yerini bulacağını fısıldar.
Eser "Adalet İçin" adıyla da sinemaya uyarlanmış.
1001 kitap listesinde de yer alan bu uzun öykü okuma listenize girebilir.Esen kalın.