Cicero(İÖ 106-43) hatipliğiyle ünlü Romalı devlet adamıdır. Hukuk, felsefe ve edebiyat eğitimi almış. Her ne kadar günümüzde Roma felsefesi diye bir dönemden bahsetsek de Gerçekte Romalılar felsefenin Antik Yunan filozoflarına ait bir uğraş olduğundan bahsetmişler ve felsefenin geliştirilip yüceltilmesinin yeterince erdemli olduğunun bilincinde olmuşlardır. Kendi hesabıma, bundan 2000-2500 yıl önce nasıl olup da insan zihninin bunca nasıl bileylendiği adeta zirve yaptığı bir dönem ve etkinlik(felsefe) ortaya çıkışına şaşkınlık ve hayranlıkla bakmışımdır. Felsefe metinlerine yabancı olanlar değişik isim ve unvana boğulduğunuzda önerim bunlara takılmadan geçin, bu sizi yavaşlatır ve ya metni anlayamazsam korkusuna sokar, rahatça okuyun önemli olan metnin içerisindeki düşüncelerin vereceği hazdır. Kitaptan bahsetmeden önce birkaç şey söylemek istiyorum. Kendimi bildim bileli yaşlılara sevgim, hürmetim fazladır; her türlü fedakarlıkla bizleri yetiştiren insanlara vefa duygumuz yoksa kendi öz benliğimize de saygımız olmaz gibi gelir hep. Bu sebepten ulu çınarları yüceltirim, ne de olsa uzun bir yolculukları olmuş ve bu esnada bizim göremediklerimize ve yaşayamadığımıza şahit olmuşlar. Gençliğin tazeliği, canlılığı hiçbir yaşa benzer mi, benzemez tabi ama gençlik de hayatın oldukça kısa bir dönemi, sonrasında uzun bir orta yaş ve aslında bizi ölüme taşıyan yine kısa bir dönem: yaşlılık...Bu yanıyla da ilgimi çekmiştir hep. Yani ölüme taşıması, yakınlığı yönüyle.. Cicero bu eserinde, bu konuda okuyucunun içime su serpiyor, ölüme bakışı yumuşatıp doğallığını anımsatıyor aslında. (Bu arada Cicero, Çiçero diye okunmaz Kikero diye okunur: Teoman Duralı hocamdan öğrenmiştim bu ayrıntıyı da) Güzellik gençlere özgüyse, bilgelik de yaşlılara özgü adeta.. Demek ki güzellikten(estetikten) erdeme (ahlaka) yürünen bir yol oluyor insan ömründe.. Buradan itibaren biraz alıntı alayım kitaptan: Yaşlılar, " ..kendilerine faydası dokunmayacağını bildikleri işler yaparak bir sürü zorluğa katlanırlar....Adam fidan dikiyor; Ölümünden sonra meyve vereceğini biliyor." Onların arzusu, atalarından devraldığı mülkü, değerini hiç eksiltmeden gelecek nesillere bırakmak.. "Ömrün her dönemine, kendisine has bir yapı bahşedilmiştir, çocukların zayıflığı, gençlerin haşinliği, orta yaşın ağırbaşlılığı ve yaşlılığın olgunluğu vardır ve doğal olan kendi dönemlerinde bunları kabul etmektir." " Ruha gerçekten son veriyorsa ölümü hiç umursamamak gerekir, ruhu ölümsüzlüğe götürüyorsa hasretle beklenmelidir. O halde öldükten sonra sefalet çekmeyeceksem ve hatta mutlu olacaksam neden ölümden korkayım." "...yaşlılık çağına ulaşan insan sayısı pek azdır..." " Yaşlıların umut edebileceği bir şey olmadığı mı söyleniyor? İşte tam da bu sebeple yaşlılar gençlerden şanslı çünkü gençlerin umut ettiğini o zaten yaşamıştır. Biri halihazırda uzun bir ömür istiyor, diğeri halihazırda uzun ömrünü sürüyor." " Yine de hayattan, evimden değil de bir handan ayrılıyormuş gibi ayrılıyorum, çünkü doğa bize burada daimi ikametgah değil geçici bir konaklama yeri gösterdi." " Tıpkı bir tiyatro oyunundaki gibi, yaşlılık hayatın son perdesidir. Bu perde de aşırı yorgunluktan kaçınmalıyız, özellikle perde gereğinden fazla uzamışsa."

Yaşlı Cato veya Yaşlılık ÜzerineMarcus Tullius Cicero · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20191,078 okunma

·

209 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.