Limon Ağacı, İsrail-Filistin meselesinin gerçekliğini kronolojik olarak işleyerek her iki sivil halk için ortak yaşamın kurulabilmesi ihtimali üzerinde duran ve bana göre tarafsızlık konusunda çıtayı yükseltmiş bir tarihi roman. Özellikle konuya özel alakası olan ve detaylı araştırma yapmayı düşünenlerin kesinlikle okuma listesinde bulunması gereken bir kitap. Kitabın yazarı Sandy Tolan’ın haberci kimliği ile Latin Amerika ve özellikle Ortadoğu’da detaylı çalışmalar yaptığı göz önünde bulundurulursa, kitaptaki konunun bu kadar derinlemesine işlenmesine şaşırmamak gerek. Öncelikle kitabın dili kesinlikle yalın ve sade değil. Açıklaması ile verilmiş olsa bile çok fazla özel terim, kişi adı, tarihi olay detayları mevcut ve bu da ileri ki sayfalarda biraz kafa karıştırıcı olabiliyor. Konu romandan çok araştırma tarzında ele alındığı için kitapta tam bir akıcılık olduğu söylenemez. Bu nedenle kitabı okurken bir defter tutmanız benim size tavsiyem. Konu bütününü anlamak ve tarihsel gerçekliği kavrayabilmek için güzel bir yöntem. Yahudilerin Filistin topraklarına yerleştirilmesinden, nüfus ve toprak artış politikalarına, BM bölünme kararı süreci ile Filistin halkının bu süreçte yaşadıkları olaylara ve İsrail politikası sonucu evlerinden sürgün edilmelerine kadar pek çok konunun ele alındığı kitapta 1930’lu yıllar referans tarihi alınarak yazıldığı döneme kadar olan olaylar işlenmiştir. Bizim kitaptaki İsrail-Filistin meselesine girişimiz ise 1967 yazında tanışan Filistinli Beşir ve Yahudi Dalia’nın hikayesi ile başlıyor. Beşir Hairi, el-Ramla’daki Araplar için kara gün olan 14 Temmuz 1947’de Ramallah’a sürgün edilen Filistinli bir ailenin oğludur. Dalia Eşkenazi ise Bulgaristan’dan göçen ve el-Ramla’ya yerleştirilen Yahudi bir ailenin kızıdır. Beşir ve Dalia’nın karşılaşması ise Beşir’in bir gün cesaretini toplayarak babası tarafından yaptırılan fakat 20 yıl önce ailesinin Ramallah’a sürgün edilmesi ile terk etmek zorunda kaldığı evi görmek için el-Ramla’ya doğru yola çıkması ile başlar. Beşir, tüm cesareti ile hayal meyal hatırladığı evinin kapısını çaldığında ona kapıyı açan Yahudi sürgününden gelmiş olan Dalia Eşkenazi olur. Beşir ve Dalia’nın hikayesi kesinlikle basit bir aşk hikayesi olarak devam etmiyor. Tam tersi hem birbiri ile çatışan ve çoğu zaman birbirine destek olan dostluk olarak karşımıza çıkıyor. Dalia’nın oturduğu evin eski sahipleri için düşündüğü “nankör insanlar” tabiri Beşir’in çat kapı gelmesi ile yerle bir oluyor. Aynı şekilde Beşir içinde işgalci tabirinin genelleme olarak kullanılması Dalia’nın da sürgünden gelmiş olduğunu öğrenmesi ile değişiyor. Çünkü ikisinin de iç içe girmiş ortak yaşamları var. İkisi de sürgündü, tanıştıkları ev ikisinin de eviydi ve bahçedeki limon ağacı aslında ikisinin yaşamını bir arada tutmaktaydı. Beşir ve Dalia çok sık olmasa da temas kurmaya devam ettiler. Beşir’in Filistin için mücadelesine hak veren Dalia, uygun ortam oluşturulduğunda beraber yaşanabileceğini düşünmekteydi. Bunun kanıtı olarak hem Beşir hem de kendi anılarının olduğu evi “Açık Ev” haline getirdi. Arap ve Yahudi çocukları için güzel bir yuva. Beşir’in ve kendi çocukluğuna şahitlik yapmış olan limon ağacının gölgesi altında elini uzattığı çocukları bir araya getirdi. Kitapta konusu geçen el-Ramla’daki limon ağacının bulunduğu ev gerçekten Filistin’de var olan bir yer ve bana göre bu kitap içerisinde Filistin topraklarını temsil etmekte. Beşir ve Dalia karakterinin yaşadıkları ve iç içe geçmiş hayatları Filistin topraklarında yaşanılanlara bir nebze de olsa ışık tutmakta. Limon ağacı ise ortak payda altında toplanıp elde edilecek yaşamı temsil etmekte. Beşir ve Dalia’nın kitap içerisinde ortak yaşam düşüncesinde uzlaştığı ya da fikir ayrılığı yaşayarak uç noktalarda durdukları pek çok diyalog bulunmakta ve her biri konunun tarihsel gerçekliği dışında insanlar üzerindeki etkilerini de bizlere göstermekte. Yazarın karşılıklı iletişim kurarak Filistin toprakları için hala bir umut olduğunu belirttiği kitap, konuyu daha iyi anlamak ve özellikle Filistin topraklarında bugüne nasıl gelindiğini kavrayabilmek adına kesinlikle okunması gereken bir roman.

Limon AğacıSandy Tolan · Pegasus Yayıncılık · 20166,4bin okunma

·

8 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.