Nasıl başlayayım bilmiyorum. Çok acayip bir kitap. İyi anlamda. Tarif etmesi güç. Herhangi bir kalıba sokamadım. Baştan söyleyeyim çok beğendim. Peyami Safa' dan okuduğum başka kitaplara benzemiyor. Yazar da boşuna dememiş en beğendiğim romanım diye. Ferit tam bir karakter olmuş bence. Meziyetleri ve zaaflarıyla. Edebiyatımız genelde tipler üzerine kuruludur. Karaktere rastlamak zordur. Bu kitapta yazar karakter yaratmak konusunda çok başarılı olmuş ve hikâyeyi ustaca karakterinin üzerine kurmuş. Asıl olarak Ferit' in psikolojisi üzerinde yürüyor olaylar. Zaten roman da psikolojik tahlil romanı olarak tanıtılıyor. Yazıldığı devir de göz önüne alınınca kitap zamanını aşıyor. Bence Safa da kendini aşmış bu kitabında. Romanın kahramanı Ferit, tıp ve felsefe eğitimi almış biri. Bu nedenle rasyonalist bir görüşe sahip. Ancak yaşadığı metafizik olaylar düşüncelerinden ve inançlarından emin olmasına engel oluyor. Yaşadığı ya da yaşadığını sandığı bazı mistik hadiselerden sonra düştüğü buhranlar, yaşadıklarına gelen mantıklı, akılcı açıklamalarla kendi düşüncesinde kalmasını sağlıyor başlarda. Ancak sonra yine tereddüde düşüren başka olaylar iyice kafasını karıştırıyor. Her şey yine tersine dönüyor. Ferit de bu gel gitler içinde kendini sorgulamaya başlıyor. Tüm kargaşa ve etkisinde kaldığı diğer insanların hayâtındaki yeri, çok ustaca ve kurguda kusursuz bir şekilde işlenmiş kitap boyunca. Olayların sırası, oluş şekli ve etkileri tıkır tıkır işliyor. Öykü ilerledikçe kahramanın durumu tam bir psikolojik vaka hâline geliyor. İlerledikçe iyice mistikleşen öykü Ferit üzerinden hakikat, hayat ve insanı sorgulama işine dönüşüyor. Sanırım buralarda kendi görüşlerini vermeye çalışıyor yazar. Önce tasavvufa dalıp iyice felsefileşiyor. Özellikle son bölümlerde Aziz' le sohbetleri bu konular üzerinde bir tartışmaya dönüşüyor. Münazara anlamında, münakaşa değil. Sanırım Safa kendi kendine tartışıyor. Hakikati arıyor Ferit ve hiçbir insanın çözüm bulamadı sorulara yanıt. Dili olağan üstü. Müthiş bir Türkçe. Dört beş satırı aşan cümlelerde ne anlam kayması var ne bir kurgu hatası. En azından ben göremedim. Üslubu gerçekten bir sanat eseri hâline getirmiş kitabı. Bence bir baş yapıt. Okumak zorunluluk. Ancak zaman geçirmek için okumayı düşünen vazgeçsin. Özellikle zaman ayırmak, sadece kitaba konsantre olmak, sakin kafayla, başka bir şey düşünmeden dikkatle okumak gerek. Kafa vererek okunurken de kesinlikle edebî zevkten mahrum kalmayacaksınız.

Matmazel Noraliya'nın KoltuğuPeyami Safa · Ötüken Neşriyat · 20177,6bin okunma

··

12 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Levent Göven