Bir mücadelenin daha sonuna geldim ve okurken çok kez ne demek istedi, vay be burdan bunu nasıl yakaladı, gerçekten çok doğru tespitler, muaazam bir hayat felsefesi, birini tam anlamıyla anlamak ve anlatmak ancak bu kadar profesyonel yapılabilir vs vs dedim defalarca. Bazen de öyle bunaldım ki bir cümleyi bile sayısız kez okumuşumdur... Dostoyevski'nin ustalık eseri son kitabı ve onun hayat tecrübeleri aslında. Bir Rus ailesi. Bir baba dört oğul. Hepsi birbirinden tamamen farklı karakterler ve böyle olması ortaya muhteşem bir eser çıkarmış. Baba karakteri Rusya'nın toplumsal ahlakındaki bozulmayı ve bozuk insanı temsil ediyor bence. Baba üzerinden toplumsal eleştiri sosyolojik bakış çok yerinde tespitlerle ortaya konulmuş. Yazar ruhbilimi ve buna ilgisiyle insanların ruhunun röntgeneni çekiyor bu çok net.. Her bir karakteri aslında biraz da kendisinden bir parça olan bir eser. Dostoyevski'nin babasıyla olan sorunları, onu öldürme isteği, burda babasıyla sorunu olan dört çocuk üzerinden baya derin etkilerle işlenmiş. Baba olma sorumluluğunun önemi ve çocukların üzerindeki baba varlığının etkisi psikolojik boyutları öyle etkileyici anlatılmış ki okurken içim sızladı. Kitabın sonlarına doğru Alyoşa Mitya'ya iyileşicez benim umudum var diyordu. Yıkıldığım andır...Bir baba ve mahvolan dört çocuk... Aslında o kadar önemli farkındalık ki keşke her ebeveyn okusa her bir davranışın ya da hissizliğin ilerde neye mal olduğunu anlasa! Karakterlerden tek tek bahsetmeden edemiycem. Kitabın bir kadın, ona aşık baba ve oğulları üzerinde döndüğünü okudum bazı incelemelerde. Bence kitaba yapılan en büyük haksızlık bu şekilde entrikamsı bir türe indirgemek olur. Katya ve Gruşenka karakterlerine ele alsam aslında çok şey çıkar... Biri soylu diğeri düşkün bir kadın var ortada. Rus toplumunda kız çocuğuna bakamayan köylülerin çocuklarını şehir merkezine ve çoğunlukla kötü yollara göndermesi gibi bir acı gerçek var. Zira Gruşenka'nın hayali kır hayatı ve kendi küçük mutlu ailesini kurmaktan ibaret. Her zamanki gibi kadınlar çok şey istemiyor ama şartlar önce onları eziyor ne acı! Dostoyevski bunu sık yapıyor, bu soruna karakterler üzerinden farkındalık yaratıyor. Kendi dönemi adına bence büyük gelişme. Babası yüzünden depresif sürekli içen saldırgan bir aşık Mitya. O bile kime aşık tam anlamıyla farkında değil, kime gitse onun için ölüyor her şeyi feda ediyor birine gitse güya ruhu diğerine ait buna da Karamozovluk diyor...Ivan abisinin nişanlısına aşık, inançtan soğumuş bilimi kendine felsefe edinmiş tek tabanca denilebilecek bir tip. Bütün derdi kendisiyle. Zira inanç ve inançsızlık üzerinden de Alyoşa ve Ivan karakteri muaazzam işlenmiş. Alyoşa başlı başına muaazzam bir karakter ve bence Dostoyevski için umudu temsil ediyo. Çünkü o tertermiz. Kitabın sonunda da tertemiz bir gelecek vadediyor çocuklara. Bir de Smerdyakov var tabi. Kabullenilmeyen zavallı oğul. Dostoyevski'nin en acı tarafını, hastalığını taşıyor ve en acı intikamı o alıyor. Aslında çok zeki ama ruhen ezilmiş biri. Oğlu olması gerektiği adamın uşağı... Tabi ki en sorunlu tip bütün bu imgelerin üzerindeki kara bulut gibi duran baba karakteri. Tiksinerek okudum çoğunluk gibi. Çok şey söylemek istemiyorum ama o benim için hayatın adi tarafını temsil ediyor. O tipler hep oluyor çünkü. Önemli olan onlarla nasıl başa çıktığımız. En son karşıma çıkan artık Dostoyevski'nin bizzat kendisi bence Fetükoviç, o her şeyi olduğu gibi görebilen analiz edebilen oldukça zeki bir savunma avukatı. Savunma bana bile geçti de yargıçlara geçmedi ya ne yapalım hayat acı çekmek demişti yazar. Kitap bana Yunus Emre'nin "Bir ben var benden içeri" sözünü anımsattı. Severken Mitya, inanırken Alyoşa ya da Ivan yaşarken Smerdyakov kadardı belki de Dostoyevski... Daha da fazlası belki. Biz kimiz peki? Toplumsal rollerimiz var... Çalışırken başka biriyiz, sevgilimize sarılırken bambaşka, ailenin yanında başka, arkadaşlarla bambaşka, inanç konusunda bambaşka gerçekten kimiz yani bizden içerde kaç tane biz var? Bence okuyun birkaç günde olamasa bile zaman ayırın kendiniz adına yol almış olursunuz :)

Karamazov KardeşlerFyodor Dostoyevski · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202334,5bin okunma

··

2.465 görüntüleme

Muhammed

@Acizbirkullll ·

26 Haziran 2022 15:02

Teşekkürler çok açıklayıcı bir inceleme olmuş bende okumayı düşünüyorumdum yazdığınız yazıyı okuduktan sonra kesin okumalıyım diyorum 🙌

Yasemin Tekeli

@JkYaseminJk ·

26 Haziran 2022 15:03

Rica ederim. 😇

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.