Nota kullanımı ile Meşk ?!?
Notanın musiki öğreniminde “zaman kazandırdığı” fikrini, eserin tekrarını ve tekrar tekrarını gereksiz kıldığını, dolayısıyla üstadı devreden çıkarma sonucunu doğurduğunu ve bunların müziği mutlaka kâğıda dökmenin temel gerekçelerini teşkil ettikleri fikrini XI. yüzyıl Avrupa'sında bugün kullanılan notalama sisteminin mucidi Guido d'Arezzo'nun kaleminde aynen bulmak mümkün. Guido d'Arezzo on birinci yüzyıl Avrupasında bu nota sisteminin kullanılması sayesinde bir kilise hânendesi yetiştirmek için gerekli süreyi on yıldan iki yıla indirmiş olmakla övünür. Müziği yazıya dökme ve yazıdan okuyup icra etme fikrinin niçin on birinci yüzyıl Avrupa'sında reddedilmeyip zamanla kabul edilip yaygınlaştığı fakat ondan sekiz yüzyıl sonra Osmanlı'da önceleri belirli bir dirençle karşılaştığına dair ilginç bir karşılaştırmalı sosyolojik analiz yapılmıştır.
Hem Guido d'Arezzo hem de ilk musiki yayıncımız "notacı" lâkaplı Hacı Emin Efendi'nin nota kullanımını savunurken aynı argümanları kullanmalari daşaşırtıcı değil aslında. 1883 yılında yayınladığı “Nota Muallimi” başlıklı risalesinde Hacı Emin Efendi porte'li notanın kullanımını savunmak için pratiklik, çabukluk, öğretim ve öğrenimde kolaylık, müziği ve eserleri öğretmekte cimri davranan üstadların “tekelinden kurtarmak” ve böylece müziği daha geniş kitlelere yayabilmek gibi argümanlar kullanır. Emin Efendi'ye göre nota, öğrenim süreci sırasında öğrenilen eseri defalarca tekrar tekrar çalıp söylemeyi ve bu işlemin yol göstericisi olan hocayı gereksiz kılar,“vakit kazandırır”. Aynı fikirleri Emin Efendi'den yirmi yıl kadar sonra Tanburî Cemil Bey de savunur. Savunmakla da kalmaz, Türk musikisi müntesiplerine nota ve solfej öğretmek amacıyla Rebber-i Musiki adlı bir de kitap kaleme alır.
Müzik öğrenimi böylece meşakkatli olmaktan çıkar. Meşk'in esas niteliklerinden birinin ortadan kalkması demektir bu. Diğer bir deyişle bir eseri notasından öğrenmek meşki gereksiz kılar, üstadı devre dışı bırakır, gelenekle bağın kopması ihtimalini gündeme getirir.
Sayfa 89Kitabı okudu
·
75 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.