1970’ler İrlanda’sının, tacize uğrayan on sekiz yaşında bir kız çocuğunun gözünden anlatımı Sütçü. Birleşik Krallık’a bağlı, kendini Britanyalı olarak gören, Protestan devlet savunucuları ile Birleşik Krallık’tan tamamen ayrılmak isteyen, İrlandalı, Katolik devlet retçileri arasındaki gerilimin doruk noktasında olduğu dönemler. Günlük alışverişlerini yaptıkları marketten yaşadıkları mahalleye, izledikleri televizyon programlarından çocuklarına verdikleri isimlere kadar ayrışan bir toplum. Bu siyasi sorunun yanında, oldukça katı ve ikiyüzlü ahlak kurallarının egemen olduğu; homofobik, bekarlığın, evlilik dışı ilişkinin tasvip edilmediği ve bunu tercih eden insanların belli bir mahallede yaşamak zorunda bırakıldığı bir toplum söz konusu. Zaman zaman neredeyse bir distopya okuyormuşsunuz gibi hissetmenize sebep olacak denli dedikodunun hayatın seyrini etkilediği ve özellikle kadınların yaşamını cehenneme çevirebilme gücüne sahip olduğu bir toplumsal yapı. Bence romanın en güçlü yanı da toplumu bütün bu siyasi ve sosyal yönlerinin tüm ürkütücülüğüyle aktarabilme başarısı. Okurken o boğucu atmosferi iliklerinize kadar hissediyor, her an ‘karşı’ mahalleden biriyle anılmak, o baskılara maruz kalmak ya da kendinizi paramiliterlerin polisle çatıştığı bir barda buluvermek korkusunu ve bunalımını karakterle beraber yaşayarak sayfaları çeviriyorsunuz. Keza ayrışmanın ve politikanın her şeye sirayet ettiği böyle bir ortamda tarafsız ya da apolitik kalamamanın, pranga misali, kendinin dahi seçmediği tarafının zincirlerini sürmenin hissiyatını da okura çok etkileyici aktarmayı başarmış. Diyalogların pek olmaması, uzun cümleler ve detaylı anlatımların ağırlıkta olması ve mevzu bahis siyasi olaylara pek aşina olmamamız nedeniyle biraz emek isteyen metinlerden biri. Hatta kitabın ilk yarısı için, romandan ziyade, neredeyse bir toplumun siyasi yapısının ve gündelik yaşayışının anlatıldığı denemeler gözüyle bakılabilir kitaba diye düşünmüştüm. İlerleyen kısımlarda gerek karakterleri daha içselleştirmem gerek onların kişisel mevzularının daha ön plana çıkması -ki karakterin annesinin kadın kimliğiyle tanışmak muazzamdı- sebebiyle daha roman tadı aldım. Sonlarda biraz uzatıldığını düşünmekle beraber benim çok sevdiğim bir kitap oldu Sütçü. Tekrara düşmeyip sarkmasa favorilerim arasına girerdi zira gerek anlattıkları gerekse yazarın -biraz emek istese de- anlatım tarzıyla farklı da bir eser. Olay ya da diyalog ağırlıklı ilerlemeyen ancak güçlü bir siyasi ve sosyal atmosferi olan kitaplardan hoşlanıyorsanız bir bakın derim.

SütçüAnna Burns · İthaki Yayınları · 2020263 okunma

··

3.138 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

İpek Dadakçı