Zaman, mekan ve boşluk... Blanchot ekolüŞimdi bu kitabı anlatmaya nereden başmalı? diye düşünmedim değil. Öyle detaylar var ki, kitabın dışına çıkıp, Blanchot'u anlatmadan, dilini ve düşünce yapısını işlemeden kitaba dönmek çok zor. İnceleme yazısı da çok uzayacak haliyle ancak kitabın ortasından konuşup doğrudan konuya odaklı bir şekilde yazıp, incelemeyi boğmadan anlatmak isterim bu güzel kitabı.
Blanchot, bu kitabında boşluğu ve hiçliği işler, hem konu hem de metin üzerinden. İki ayrı alanda aynı boşluk imgelemi... Bu öyle kafa karıştırıcıdır ki Blanchot okumalarında zaman-melan kavramını yitirirsiniz. Zaten yazarın tam olarak istediği şeydir bu. Çünkü size sadece bir kitap okutmak istemez Blanchot, varlığınızın felsefi problemleri üstüne düşünmenizi, yaşamın ve doğanın içinde bulunduğu zaman mekan karmaşasındaki yerinizi farkedebilmenizi ister. ''Biz bir hiçiz, bu dünya bir sınav usta'' peşin hükmü değildir bu. Bunu sorgulamak başka bir şeydir. Yazar da bu sorgulama için metnini parçalamıştır. Anlatı zannedilen kitabı aslında parçalarına ayrılmış metinlerden başka bir şey değildir. Bu şekilde oluşturulmuş olan bu kitabında, konular arası bağ kurmak yerine silme* göstergesini görün ister. Metinsel boşlukların okurda yarattığı zaman ve mekan boşluğu hissiyle ilk adımını atmıştır bile. İkinci yolu ile konusal boşluktur. Kitap, dağın deniz gören yamacında üç kişi (anlatıcı, bir erkek ve bir kadın) arasındaki ilişki ile başlıyor. Karakterler hakkında pek bir detay öğrenemeden ikinci bölümüne geçiyoruz ve konu-karakterler iyice soyutlaşıyor. Sonunda artık son adam ortadan kayboluyor. Konu içerisinde ustaca yok edilen son adamla müthiş bir uzay zaman anlatımı işleniyor, kitap boyunca bizi bırakmayan felsefi sorgulamalar içine çekildiğimiz konusal boşluğu farketmemizi sağlıyor. Tıpkı kalabalıklar içinde varlığımızın yok oluşu gibi. İkinci bölümünde ağırlıklı olarak ele aldığı dinginlik ve sakinlik temaları da yine mekan-zaman algısıyla ilintili. Benliğimizin zaman algısı ile dünyanın zaman algısı arasındaki çatışmayı bu yolla müthiş şekilde ele almış.
Son derece ilginç ve güzel bir kitap. Yoğun felsefi içerikli bir edebi ürün nasıl ortaya çıkarılır? sorusuna cevap olabilir. İlgilisine şiddetle tavsiye ederim.
