Yıllar önce okumayı deneyip yarım bıraktığım, bu yüzden de yeniden okumayı bu kadar geciktirdiğim “Dönüşüm”ü, Okan Bayülgen’in sesinden dinledim.
Bir sabah bir böceğe dönüştüğünü farkeden Gregor Samsa’nın kısa gibi görünen ama belli ki üzerinde uzun uzun düşündürecek öyküsü.
Spoiler vermemeye çalışarak yorumlamak biraz zorlayıcı olacak ama her şeyden önce mutlaka okunması gereken bir kitap olduğunu düşünüyorum. Tabi bence gençlik yıllarında değil de, hayatı biraz daha yaşayıp, iyi,kötü tecrübeler edindikten sonra okunmalı. Düşündürücü olmasının yanında, özellikle gençler üzerinde karamsar bir etki bırakabilir.
Kitabın kahramanı, sıradan, zamanın ve toplumun gerektirdiği gibi yaşarken depresyona mı giriyor yoksa topluma uymayan düşüncelerini yaşayıp kendisi olmaya karar verdiği için ötekileştirilip bir böcek gibi mi hissediyor, tartışılabilir. Her okuyucu bunu kendi penceresinden iki türlü de yorumlayabilir, hatta belki de her okuyucu bambaşka şekillerde yorumlayacaktır. Sonuç olarak, her birimiz hayatımızın kısa veya uzun bir döneminde, yabancılaşmış, bir böcek ya da belki bir ot, eski bir eşya, terkedilmiş bir ev,vs,vs gibi hissedebiliriz. Daha kötüsü farkında olmadan da olsa başkalarının kendilerini böcek gibi hissetmesine neden olabiliriz.
İnsanların, kendi menfaatleri söz konusu olduğunda, en yakınlarına karşı bile ne kadar acımasız, sabırsız ve bencil olabileceğini de bir kez daha üzülerek farkettiriyor.
Franz Kafka’nın, zaten toplumda kendini dışlanmış hisseden bir insan olarak, kendi ruh dünyasını çok derinden yansıttığı, her okuyanın da kendinden bir şeyler bulabileceği, karamsarlık hissettirse de okunası bir eser.
