“Haksızlık karşısında susan dilsiz şeytandır” anlayışını kendisi için prensip olarak gören Osman Zeki Yüksel, Allah demenin dahi yasak olduğu Millî Şef döneminde ortaya koyduğu düşüncesi ve bütün baskılara rağmen bu düşüncesini kendisiyle özdeşleşen Serdengeçti dergisinde yayınlayarak Türk basın tarihinde yerini almıştır. 15 yılda sadece 33 sayı çıkabilen Serdengeçti dergisinin her sayısının ardından Osman Yüksel mahkemelere verilmiş, birçok defa tutuklanarak aylarca hapishanelerde kalmıştır. Bir neslin millî duygularının oluşmasında temel taşları olacak fikirlerin sahibi ve korkmaz savunucusu, gerçek bir Anadolu insanı, millet, vatan ve iman uğruna çılgınlara dönecek kadar milletinin sevdalısı bir insan olan Osman Yüksel, Serdengeçti dergisiyle tek parti döneminde bütün baskılara rağmen özgür basın olma özelliğini sık sık sansüre uğrama, kapatılma ve tutuklanma pahasına yerine getirmiştir. Her sayısında, Anadolu insanını, bu ülkenin gerçek sahibi olan kişileri, ‘kökü dışarıda’ diye ifade ettiği zararlı düşüncelere ve iktidarın baskılarına karşı savunan Serdengeçti dergisi, siyasetle ilişkilerinde her zaman halktan yana tavır koymuştur. Tek parti ve Millî Şef döneminde yayın hayatına başlayan Serdengeçti dergisi, millî olmayan bütün davranış ve ideolojilerin karşısında oldu. Kültür emperyalizmine, taklitçiliğe ve her türlü dikta heveslililerine karşı durdu. Anadolu’nun yerli sesi olarak, fikir savaşının en ön saflarında yer aldı. Tek parti yönetimine karşı demokrasiyi savunan Serdengeçti, siyasi iktidara yönelik açık şekilde ortaya koyduğu eleştirileriyle çok partili hayata geçişte fikirlerin özgürce ifade edilmesinde büyük rol üstlenmiştir. Demokrat Parti’yi CHP’ye karşı savunan Serdengeçti dergisi, halktan yana olacağını, yapılan yanlışları eleştireceğini açık yüreklilikle ortaya koymuştur. CHP döneminde olduğu gibi DP döneminde de siyasetle ilişkilerini hak ve halktan yana belirleyen Serdengeçti dergisi, yine kapatılmış, Osman Yüksel mahkemelere verilerek tutuklatılmış, yıllarca derginin yayınına zorunlu ara vermesine rağmen pes etmemiş ve çıkmaya devam etmiştir. Bu durumu Osman Yüksel, “bize iktidarlardan nimet yağmaz, musibet yağar” (Serdengeçti: S.25, s.10) diye de ifade etmiştir. DP’nin 27 Mayıs darbesiyle iktidardan indirilmesinin ardından Millî Birlik Komitesi ve sonrasında CHP-AP koalisyonu döneminde sadece bir sayı çıkabilen Serdengeçti, duruşundan taviz vermemiştir. Bu çalışmada her zaman hak ve halktan yana olan Serdengeçti dergisinin siyasetle ilişkileri incelenmiştir. Türkiye’de basın iktidar ilişkilerinin, özellikle de tek parti devrinde, siyasetten yana olduğu bir dönemde yayın hayatına başlayan Serdengeçti dergisinin siyasetle ilişkilerinde dik duruşu örnekleriyle ele alınarak incelenmiştir. Ayrıca dönemin basın siyaset ilişkilerinin daha iyi kavranması açısından ayrı bir bölümde Serdengeçti dergisinin çıktığı dönem göz önünde bulundurularak tarihsel bir süreçte dönemin basını ile iktidar ilişkilerine de yer verilmiştir. Ayrıca Serdengeçti dergisiyle özdeşleşen ve basın tarihindeki yerini alan Osman Yüksel’in hayatı da verdiği mücadele ekseninde incelenmiştir. Tezin konusunu belirlememde ve araştırma sürecinde bana destek olan Danışmanım Doç. Dr. İbrahim Toruk’a, yine tez konusunu seçmemde büyük katkıları olan ve beni bu yönde teşvik eden, sürekli olarak yeni kaynaklara ulaşmam için çaba harcayan ve yol gösteren Yard. Doç. Dr. Caner Arabacı’ya, birinci kaynaklara ulaşmamda her türlü desteği veren Konya Aydınlar Ocağı Başkanı Dr. Mustafa Güçlü’ye ve tez vesilesiyle kendileriyle tanışma imkanı bulduğum Osman Yüksel’in yeğenleri Aydın Yüksel ve Emine Bağlı’ya gösterdikleri maddi ve manevi yardımlarından dolayı teşekkür ederim.
Ali ÖZCAN
KONYA-2009
72 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.